Yunus Emre | Hayatı - Şiirleri

[@Dila Hanım]

Mobil Sürüm ile Gönderildi

[@alkanaga]

BANA NAMAZ KILMAZ DİYEN

Bana namaz kılmaz diyen,
Ben bilirim namazımı.
Kılar isem, kılmaz isem,
O Hak bilir niyazımı.

Hak'tan başka kimse bilmez,
Kâfir, Müslüman kimdiğin.
Ben kılarım namazımı,
Hak geçirdiyse nazımı.

O nazı dergâhtan geçer,
Mânâ şarabından içer.
Hicabsız can gözün açar,
Kendi siler dost gözünü.

Dost burdadır belli beyan,
Dost dîdârın gördüm ayan.
İlm-ü hikmet okuyanın,
Buna değindir azimi.

Gizli sözü şerheyleyip,
Türlü nükteler söyleyip,
Değme ârif şerhetmeye,
Bu benim gizli razımı.

Sözüm mânâsına erin,
Bî-nişandan haber verin.
Dertli âşıklara sorun,
Bu benim dertli sözümü.

Dert âşıkın dermanıdır,
Dertli âşıklar ganîdir.
Kadir-ü kudret ünüdür,
İşitenler âvâzımı.

Dost isteyen gelsin bana,
Göstereyim dostu ona.
Budur sözüm önden sona,
Ben bilirim kend'özümü.

Yunus imdi söyle Hakk'ı,
Münkir tutsun sana dakı.
Pişipdürür Hakk'ın hânı,
Ârifler tatsın tuzumu.

Yunus Emre

[@Ahmet Arif Hoca]

Türkiye'nin pek çok yerinde Yunus Emre'nin mezarı olduğu iddia edilen pek çok mezar ve türbe vardır. Bunlardan başlıcaları şöyle sıralanabilir:

Eskişehir'in Mihalıççık ilçesine bağlı Sarıköy;
Karaman'da Yunus Emre Camii avlusu;
Bursa; Kula ile Salihli arasında Emre Sultan köyü;
Erzurum, Duzcu köyü;
Isparta'nın Keçiborlu ilçesi civarı;
Aksaray;
Afyon'un Sandıklı ilçesi;
Ordu'nun Ünye ilçesi;
Sivas yakınında bir yol üstü.

Bu alıntı ilk sayfadaki @SuLTaN ın mesajındandır.

Bursa; Kula ile Salihli arasında Emre Sultan köyü; yanlış olup
Manisa ili Kula İlçesi Emre Köyü olmalıdır
@Basakca, @Redwine, @Gülümsün ve @Canan amirlerimin dikkatine.
Düzeltmeyi yapacak olana bir demet çiçek

[@Redwine]

Düzelme yapılmıştır...

[@Ahmet Arif Hoca]

Orjinal Mesaj Sahibi Redwine

Düzelme yapılmıştır...

Çok teşekkürler.
Yunus Emre mezarının Manisa-Kula- Emre köyünde olması büyük ihtimaldir.Çünkü ordaki türbe Tabduk Emre ye ait olup miskin Yunus un mezarıda türbenin hemen girişindedir. Yunus Emrenin aşağıdaki şiiri de buna işaret ediyor.

Ko ben şeyhin eşiğinde yanayım
Dönmezem şeyhimden ya ne döneyim
Kıyamet gününde mahrum kalmayım
Dönmezem şeyhimden ya ne döneyim

Münkirler ki yolumu da basarsa
İşte gerdan işte urgan asarsa
Eğerleyim başımı da keserse
Dönmezm şeyhimden ya ne döneyim

Benim şeyhim gayet ulu kişidir
Üçler kırklar yedilerin eşidir
On iki İmam'ın sır yoldaşıdır
Dönmezem şeyhimden ya ne döneyim

Derviş Yunus bu cihana gelicek
Arayıp derdine derman bulicek
Koyun şeyhe hizmet eden ölicek
Dönmezem şeyhimden ya

[@Redwine]

AŞK

İşitin ey yârenler,
Kıymetli nesnedir aşk.
Değmelere bitinmez,
Hürmetli nesnedir aşk.



Hem cefadır hem safâ
Hamza'yı attı Kaf'a.
Aşk iledir Mustafa,
Devletli nesnedir aşk.



Dağa düşer kül eyler,
Gönüllere yol eyler,
Sultanları kul eyler,
Hikmetli nesnedir aşk.



Kime kim vurdu ok?
Gussa ile kaygu yok.
Feryad ile âhı çok,
Firkatli nesnedir aşk.



Denizleri kaynatır,
Mevce gelir oynatır.
Kayaları söyletir,
Kuvvetli nesnedir aşk.



Akılları şaşırır,
Deryalara düşürür.
Nice ciğer pişirir,
Key odlu nesnedir aşk.



Miskin Yunus n'eylesin?
Derdin kime söylesin?
Varsın dostu toylasın,
Lezzetli nesnedir aşk.

Yunus Emre

[@OkyanusunKalbi]

Vatikan’ın dijital arşivinde Yunus Emre’nin gün yüzüne çıkmamış yeni divanı bulundu

Vatikan'ın internet üzerinden paylaştığı dijital yazıtlarda büyük Türk mutasavvıfı ve halk ozanı Yunus Emre'nin daha önce gün yüzüne çıkmamış, içinde 200'e yakın şiir bulunan yeni divanı ortaya çıktı.

Vatikan Kütüphanesi, Türk el yazmaları dijital koleksiyonlarını bir süre önce internet üzerinden paylaşırken, bu konuda araştırmalar yapan Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Yeni Türk Edebiyatı Anabilim Dalı öğretim üyesi Doç. Dr. Himmet Büke, büyük Türk mutasavvıfı ve halk ozanı Yunus Emre Yunus Emre’ye ait olduğu değerlendirilen ve içinde 200ye yakın şiirin yer aldığı yeni bir divan tespit etti.

Dijital olarak indirilen yazıtlar incelemeye alınırken, Doç. Dr. Himmet Büke, Eskişehir Valisi Erol Ayyıldız’ın yanı sıra Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir Teknik Üniversitesi, Mihalıççık Kaymakamlığı, Mihalıççık Belediyesi, Türk Dünyası Vakfı ve Türk Ocakları Eskişehir Şubesi, Osmangazi Üniversitesi Yunus Emre Araştırma Merkezi (YUMER) temsilcilerinin de aralarında bulunduğu Uluslararası Yunus Emre ve Dünya Dili Türkçe Bilgi Şöleni çevrim içi toplantısında yeni gelişmeyi paylaştı.

BULUNAN DİVAN 2 KİTAP HALİNE GETİRİLECEK

Online olarak düzenlenen toplantıda konuşan Doç. Dr. Himmet Büke, yeni nüsha bulmanın sevincini ve büyük heyecanını yaşadığını ifade etti. Bulunan divanın 2 kitap haline getirilerek 2 ay içinde piyasaya çıkarılacağını anlatan Doç. Dr. Büke, şöyle konuştu:

*Akademik çalışmalarıma bağlı olarak yaptığım arşiv taramalarım esnasında Vatikan Arşivi’nde yeni bir Yunus Emre Divanı nüshası tarafımızdan tespit edildi. Bu nüsha daha önce gün yüzüne çıkmamış, tanıtımı yapılmamış ve incelenmemiş bir nüshadır.

*196 varaktan oluşan Vatikan nüshasında Yunus Emre’nin her iki eseri önce Risaletün-Nushiyye daha sonra Divan-ı İlahiyat olarak kaydedilmiştir. Nüsha hicri 1038, miladi 1629 yılında günümüzden yaklaşık 400 yıl önce istinsah edilmiş olup içinde Yunus Emre’ye ait 200’e yakın şiir bulunmaktadır.

*Şiirler Eski Anadolu Türkçesi döneminin Türkçesine uygunluk arz etmekle birlikte arkaik ögeler de barındırmaktadır. Bu nüsha dil özellikleri ve söz varlığı bakımından değerlendirildiğinde eldeki nüshalar içinde en eski nüshadan istinsah edilmiş bir yazma olma ihtimali çok güçlüdür.

*Yaklaşık 5 aydır süren yoğun çalışmalarımız neticesinde nüshanın çalışması bitmiş, gerekli dil ve içerik çalışmaları yapılmış, sözcük dizini hazırlanmıştır. Bu çalışma hakkında Türk Dil Kurumu Başkanı Sayın Prof. Dr. Gürer Gülsev’in ile görüşülmüş, kurum yetkililerimiz konuyla yakından ilgilenmişler ve gereken hassasiyeti fazlasıyla göstermişlerdir.

*Çalışma 2 kitap halinde TDK yayınları arasından 1-2 ay içinde çıkacak ve okuyucusuyla buluşacaktır.

KABRİ BAŞINDA ANILMIŞTI

Cumhurbaşkanlığınca Yunus Emrenin 700’üncü ölüm yıldönümü nedeniyle 2021 yılı ‘Yunus Emre ve Türkçe Yılı’ ilan edilmiş, 6 Mayıs günü Eskişehirin Mihalıççık ilçesindeki kabri başında dualarla anılmıştı. DHA

[@Tura]

Yeri gelmişken bir şiirini paylaşalım.

Beni bunda veribiyen bilirim ne işe geldim
Kararım yok bu dünyada giderim yumuşa geldim

Dünyaya çok gelip gittim erenler etegin tuttum
Kudret ününü işittim kaynayuban cuşa geldim

Sert söz ile gönül yıktım od oldum canları yaktım
Sırrımı aleme çaktım bu halka temaşa geldim

Ben oldum İdris-i terzi Şit olduk dokudum bezi
Davut’un görklü avazı ah edip nalişe geldim

Aşık oldum şoy yüze nisar oldum bal ağıza
Nazar kıldım kara göze siyah olup kaşa geldim

Musa oldum Tur’a vardım koç olup kurbana geldim
Ali olup kılıç saldım meydana güreşe geldim

Deniz kenarında ova kuyuya işleyen kova
İsa ağzında ki dua oluban ben işe geldim

Ay olup aleme doğdum bulut olup göğe ağdım
Yağmur olup yere yağdım nur olup güneşe geldim

Kal-ü kilden geçenlere yolda gözün açanlara
Anlayuban seçenlere vaka olup düşe geldim

Benim dertliler dermanı benim ol marifet kanı
Benim Musa-i İmran’ı Tur dağından aşa geldim

Yolum sana oldu durak sebakın söyleyendir Hakk
Yunus Emre dilinde Hak olup dile düşe geldim

Yunus Emre

[@OkyanusunKalbi]

Entelektüel Doruk: Yunus Emre

UNESCO’nun 2021’i “Yunus Emre ve Türkçe Yılı” ilan etmesi, bilgemize başka dikkatlerle bakmamız için önemli fırsat.

Tekkenin oduncusudur, öyle biliriz. Peki, odunların ille de düzgününü seçmesindeki ereği, emeği, özeni doğru değerlendirmeyi bilir miyiz? Bu ereğin, emeğin, özenin çatısı bilgiyi görmeyi? El bilgisi, kalp bilgisi, akıl bilgisi sacayağının altını harlayıp üstünde pişendir Yunus’unki, iyi-güzel-doğru ile sayısız bileşenin estetiği, yaşam sanatı bilgisi. Sanatı düşünen eyleyen, düşündüğünü eylediğini sanatı (nefesi) ile söyleyen, yürüyen düşünür, eylem ozanı.

Bu yıl, Anadolu insanının kesintisiz içinde yaşadığı Yunusça ile maneviyatından ayrıca günlük hayatında hep eylemine taşıdığı Yunus bir yana, erk ve entelektüel dünya tarafından yüzyıllar boyunca görmezden gelinen, Cumhuriyet dönemiyle o dünya (ve tüm dünya) için de görünür olan Yunus Emre’nin ölümünün 700. yılı.

UNESCO’nun 2021’i “Yunus Emre ve Türkçe Yılı” ilan etmesi, bu görünürlükle birlikte bilgemize başka dikkatlerle bakmamız için bir fırsat. “Bilim ve Ütopya” dergisinin yeni sayısı, “Tekkenin Oduncusu Değil, Entelektüel Doruk” diyerek bilimsel bulgularla farklı alanlarda(n) söz eyleyen yazılardan hazırladığı dosyayla bu bilgiye bakış atmakta.

MARJİNAL TİP

Geçenlerde yeryüzünden ayrılan Prof. Dr. İlhan Başgöz, ölümünden önce dosyada yayımlanma iznini verdiği makalesinde konuya halk hayatı, halk edebiyatı penceresinden bakarken, hem köylü hem kent hayatını deneyimlemiş kültür taşıyıcılığının Yunus Emre’yi marjinal tip kıldığını ileri sürüyor. Çünkü Yunus halkın, medresenin, beyler düzeninin kültürünü şiirine almış, eleştiriden de geri durmamıştır.

Şairin beslendiği ulusal kültür köklerini, elimize ulaşan Yunus Emre Divanları’nda arayan Başgöz, şu günlerde yeni bir nüshanın bulunduğunu işitse yine ne heyecanla kollarını sıvardı kim bilir. Evet, taze güzel haber: Doç. Dr. Himmet Büke’nin Vatikan Arşivi’nde tespit ettiği yeni Yunus Emre Divanı nüshası 1629’da yazılmış, içerdiği iki yüze yakın şiir, eski Anadolu Türkçesinde söylenirken arkaik öğeler de barındırmakta.

DİL DEVRİMCİSİ

Dosyada Faruk Duman ise Anadolu’da kıyımın, yoksulluğun, bey, Moğol zulmünün hüküm sürdüğü çağda, Farsça yazı diline rağmen Yunus’un halkın konuştuğu Türkçe, Yunus gibi bir şairi yaratabilecek bir dil ile yazdığını, şiirinin metinler arası da olabilen göndermeler içerdiğini söylemekte. Seyyit Nezir’in Yunus’taki insan ve tanrı, kulluk, isyan, birlik aşkı, kendini bilmek gibi meselelere kafa yorduğu, Yunus Emre’ye ilişkin söylenmiş kimi görüşlere koyduğu şerhler, onamalarla perçinlediği katmanlı yazısının başlığı için geleceğe çoktan kaldı dense yeridir: “Tarihin örsünde Türkçenin ipekten çekici”.

Yunus’un düşünürlüğünün şairliğinden daha az bilinçle ele alındığını ifade eden Prof. Dr. Doğan Göçmen, ikilikten birliğe varmayı varlık nedeni gören Yunus’a Batı felsefesi ve Hegel’den yaklaşıyor. Yunus’un sırrında gizemin değil, püf noktasının peşine düşen Prof. Dr. Hakan Poyraz’a göre ise öyle zor çağda insanlığı birliğe arı duru Türkçe ile çağıran Yunus’un yaptığı, bir dil devrimi. Yunus’u, “Ben bir aceb ile geldüm kimse hâlüm bilmez benim” dizesindeki acaba ile karşılayan Prof. Dr. Ahmet İnam, “aceb”den gelen dört kavrama, aşk-söz-dost-gönül bağına göz atarak Yunus’un sunduğu “dost” odaklı dünyada, canında akıl donanımlı gönlünü geliştirebilmiş insanın Yunus’un duyduğu evrendeki kudreti aşk-sözle yaşayabileceğini öneriyor. Söz buraya gelince, okur, Prof. Dr. Oktay Sinanoğlu’nun “bilim ve gönül” üstüne görüşlerine de bakmak isteyebilir. Kemal Ateş ise Türkçenin, 13. yüzyıldan günümüze gelişinin engellere dolu olduğunu, birçok sözcüğümüzü Yunus sayesinde kurtardığımızı belirtiyor. Okur yine Ateş’in yazısından sonra, “zengin” anlamına gelen, Yunus’un da kullandığı “bay(/bayan)” sözcüğüne farklı yaklaşmak isteyebilir.

Sözcükleri doğru anlamlarını bilerek kullanmak düşüncelerimizi doğru inşa etmemizi sağlar, yaşam sanatına ulaşmamızı hızlandırır. Çağdaş estetik bilimi de zaten bunu önermekte. Yedi yüzyıl öncesinden çağdaş estetik felsefesine ulaşmış Yunusumuza selam olsun. Sanata evet.

Kaynak