Hipertansiyon Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

[@Gülümsün]

Hipertansiyon Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar

Erken yaşta hipertansiyon hayati tehlike yaratabiliyor. İşte hipertansiyon hakkında doğru bilinen yanlışlar…

Hipertansiyon, yani kan basıncı yüksekliği genelde genetik ve 40'lı yaşlardan sonra ortaya çıkan bir hastalıktır. Bu dönemde görülen hipertansiyon, 'esansiyel hipertansiyon' adını alır. Sebebi, damarlarda direnç artışı, kalbin artan damar direncine karşı yüksek basınçla verdiği yanıttır. Bir başka anlamda damar sertliği de denebilir. Bu hastalar ilaç tedavisi alırlar. Kilo fazlalığı varsa onun verilmesi, dolayısıyla beslenmenin düzenlenip egzersiz yapılması da önemlidir.

Ancak bir grup hasta daha erken yaşlarda hipertansiyonla karşı karşıya kalabilir. Bu, önemsenmesi gereken bir durumdur. Mutlaka altında yatabilecek nedenler araştırılmalıdır. Sekonder hipertansiyon da denen bu durum için en sık rastlanan nedenler böbreksel ve hormonsaldır. Böbreklerin sık infeksiyonları, taşları, böbrek damar hastalıkları, böbrek üstü bezi hormonlarının anormal çalışması, tiroid bezi bozuklukları gibi pek çok sebep olabildiği gibi, çağımızın hastalığı olan metabolik sendrom sebepler arasındadır.

Metabolik sendrom, şişmanlık, diyabet veya ona meyil yaratan sendromlar, ürik asit yüksekliği, trigliserid yüksekliği, HDL (iyi kolesterol) düşüklüğü, hipertansiyon gibi durumlardan en az 3'ünün bulunmasıdır. Gebelikte çıkan ve doğum sonrası süren hipertansiyonlar da kadınlarda görülmektedir.

Sekonder hipertansiyonda sebebe yönelik tedavi yapılır. Eğer yeterli olmazsa ilaç tedavisine başlanır. İlaçlar genelde ömür boyu kullanılır. İlaçlar düzensiz kullanılırsa, tansiyonun ani yükselmesi, hatta beyin kanamasına dahi yol açabilecek ciddi komplikasyonlara yol açar. Uzun vadede böbrek, göz gibi organların bozulması söz konusu olur. Kalp yetmezliği, ritm bozuklukları, kalp krizini kolaylaştırma gibi sonuçlar ortaya çıkar. Sağlıklı beslenme, egzersiz yapma sebep her ne olursa olsun tedavinin vazgeçilmez bir parçasıdır.

• Yanlışlar

Şikâyetlerim geçince ilaç almayı bırakıyorum. İlaç kullanmaya başladım, demek ki tansiyonum kontrol altında. Nasıl olsa ömür boyu ilaç kullanacağım için ilaçlara geç başlamak istiyorum. İlaçlar yan etki yapıyor, bu yüzden kullanmıyorum. Doktorum tansiyonum için iki ayrı ilaç verdi. Hiçbir şikâyetim yok. Birisini kullanmıyorum. Yemeklerde tuz kullanmaya devam ediyorum. Nasıl olsa ilaç kullanıyorum, sigara kullanmaya da devam ediyorum. Egzersiz yapmıyorum. Doğrular İlacımı sürekli alıyorum, tansiyonum her zaman kontrol altında.

• Tansiyon

14'e 9'un altına düştüğünde ilaçlar bırakılmamalıdır. Günlük tansiyon ilacı kullanıldığı için düşmüştür, ilaç kesildiğinde tansiyon tekrar yükselir. İlacımı düzenli alıyorum, tansiyonumu düzenli olarak ölçtürüyorum. İlaç kullanmaya başlayınca tansiyon kontrol altına alınır fakat bunun sürekli takip edilmesi gerekir. İlacımı hemen kullanmaya başladım, tansiyonun vücuduma zarar vermesini önlüyor.

Yüksek tansiyon şikâyet vermeden başlayabilen sinsi bir hastalıktır. Şikâyetler ortaya çıkana kadar kalp, beyin, böbrek gibi önemli organlara zarar verir. Tedaviye ne kadar geç başlanırsa, ilaçların vücuda karışması da o kadar zor olur. İlaçlar yan etki yapıyordu, doktorum değiştirdi ve şimdi şikayetim yok. Bazı tansiyon ilaçlarının yan etkileri olabilir. Böyle durumlarda tedaviyi tamamen bırakmak yerine doktora başvurarak şikâyetlerinizi belirtmeniz gerekir. Doktorumun tavsiyesi üzerine yemeklerde tuz kullanmayı bıraktım. Tuz, vücudun su tutulmasına sebep olarak tansiyonu yükseltir. Besinlerden alınan tuz azaltılarak tansiyonda düşüş sağlanılabilir. Sigarayı bıraktım. Her gün düzenli yürüyüş yapıyorum.

Kaynak

[@Gülümsün]

• Tansiyonu Yükselten Yiyecekler

Hipertansiyon (yüksek tansiyon) ya da diğer tanımıyla yüksek kan basıncı, kan damarlarının yüzeyinde aşırı basınca neden olan kronik bir sağlık sorunudur. Genetik mirasınız yüksek tansiyonun nedeni olabilir ancak hipertansiyon daha çok kötü beslenme, fazla alkol tüketimi ve fiziksel aktivite eksikliğinde görülür. Yüksek tansiyonun neden olduğu kalp krizleri tüm dünyada başlıca ölüm nedenleri arasında ilk sıralarda yer almaktadır. Tansiyonu yükselten yiyeceklerden uzak durarak ve sağlıklı bir beslenme programına sadık kalarak, sorunun daha ciddi hastalıklara yol açmasını engelleyebilirsiniz.

• Tansiyonu Yükselten Besinler

Yüksek tansiyon hastalarının tüketmemesi veya az tüketmesi gereken besinler listesinde sadece bir tür yemek ya da bir besin yer almıyor. Tansiyonu kontrol edebilmek için; tuzu azaltmak, alkolü bırakmak, daha çok sebze ve meyve yemek, kızartma yiyeceklerden uzak durmak ve hamburger gibi fast-food ürünleri hayatınızdan çıkarmak gibi köklü uygulamalara gitmeniz gerekebilir.

• Tuz

Her hipertansiyon hastası için geçerli bir kural olmamakla birlikte, tuz tüketiminin düşürülmesi çoğunlukla kan basıncını azaltmaya yardımcı olmaktadır. Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Kalp Akciğer ve Kan Enstitüsü’ne göre (National Heart Lung and Blood Institute) günlük olarak tüketilmesi gereken tuz miktarı 2.4 gramdır. Önceden hazırlanmış çoğu gıda ürünü, konserve yemekler, ekmek, atıştırmalık ürünler ve daha pek çok besin tuz içermektedir. Bunun üzerine, yemeklere daha fazla tuz dökmek, çoğumuzun günlük önerilen 2.4 gram tuzun bir kaç kat fazlasını tüketmemize neden olmaktadır.

Yüksek tansiyon şikayeti bulunanlara öncelikle günlük tuz tüketimini sınırlandırmaları, yemeklere hazırlanırken kullanılan tuz dışında tuz dökmemeleri önerilmektedir. Ayrıca hazır gıdalar yerine taze besinler tüketmek tuz alımını düşürmeye yardımcı olacaktır. Örneğin taze et, balık ve tavuk eti pişmiş, hazır halde satılan, pişirildikten sonra doldurulup paketlenen etlere göre daha düşük sodyum içerir. Yemeklerde tuz yerine daha sağlıklı alternatifler olan zencefil, fesleğen, tarçın, hindistan cevizi, maydanoz, kekik ve biberiye gibi baharatları kullanabilirsiniz.

• Hazır Gıdalar

Hazır gıdaların yüksek oranda tuz içerdiğinden yukarıda bahsetmiştik, şimdi tansiyonu yükselten diğer olumsuz etkilerine bir bakalım. Yüksel kalori içeriğine rağmen besin değeri oldukça düşük olan fast-food gıdalar kilo almayı sağlıksız bir biçimde hızlandırabilir. Fazla kilo ve obezite ise diyabet, kalp rahatsızlıkları ve hipertansiyon riskini önemli oranda arttırmaktadır. Bu tip gıdaların tüketilmesi sadece hipertansiyondan korunmak için değil kolesterolü sağlıklı düzeylerde tutmak içinde önerilmemektedir.

• Alkol

Tansiyon hastaları alkol tüketimini kesinlikle azaltmalı ya da bırakmalıdır. Bazı araştırmalar az miktarda alkol tüketiminin kan basıncını düşürdüğü yönünde sonuçlara sahip olmakla birlikte, aşırı alkol tüketimi kan basıncını direk olarak arttırarak hipertansiyonun tedavi sürecini olumsuz yönde etkiler.

Sonuç olarak; yüksek tansiyon sinsi bir rahatsızlıktır ve tansiyonunuzu ölçtürene ya da yüksek tansiyona bağlı bir sağlık sorunu yaşayana kadar kan basıncınızın yüksek olduğunun farkında olamayabilirsiniz. Damarlarda veya kalpte önemli bir tahribata yol açmadan önce herhangi bir belirti göstermeden ilerleyebilir. Tansiyonunuz yükseldikçe damarlara ve kalbe binen yük artmaya devam edecektir. Bundan korunmak için tansiyonunuzu belirli aralıklarla ölçtürün ve eğer yüksekse beslenme ve hayat tarzınızda yapacağınız değişiklerle normal seviyeler arasında tutun. Eğer sadece gıdalarla tansiyonu düşürmeniz mümkün değilse doktorunuz hipertansiyon için ilaç desteği önerebilir.

[@Gülümsün]

• Tansiyona İyi Gelen Yiyecekler

Yüksek tansiyon tüm dünyada en yaygın olarak görülen ve önlenebilir hastalıklar arasında yer almaktadır. Beslenme yoluyla kan basıncını kontrol edebilir ve yüksek tansiyonun tetikleyebileceği kalp, beyin, göz ve böbrek hastalıklarından korunabilirsiniz. Tansiyonu düşürmek için tavsiye edilen yiyecekler arasında sebze, meyve ve süt ürünleri ilk sıralarda gelmekle birlikte sodyum tüketimini sınırlandırmak tansiyonu sağlıklı düzeylerde tutabilmek adına uzmanlar tarafından öneriliyor.

• Tansiyonu Düşüren Yiyecekler

Sebzeler: Sebzeler tansiyonu düşürmenin yanı sıra içerdikleri besin lifi, potasyum, magnezyum ve diğer minerallerle genel sağlığınızı geliştirmenize yardımcı olur. Her gün yeşil yapraklı sebzeler başta olmak üzere 2-3 kase farklı renklerdeki sebzelerin çiğ ve haşlanmış olarak tüketilmesi tansiyon hastalarına önerilmektedir. Brokoli, patates, ıspanak, domates ve kabak gibi sebzeleri tansiyonu düşürmek için kullanabilirsiniz.

Meyveler: Sebzeler gibi lif, vitamin ve mineral içeren meyveler de yüksek tansiyonu düşürmek için yardımcı olabilir. Muz, elma, çilek, kavun, şeftali, ananas, mango ve turunçgiller yüksek tansiyonu dengelemek için iyi seçenekler arasında yer almaktadır. Taze meyve yerine meyve suyu içiyorsanız suyun taze sıkılmış olması ve şeker eklenmemiş olması önerilmektedir.

Süt Ürünleri: Kalsiyum damar sağlığı ve damar tıkanıklığını önlemek için gerekli mineraller arasındadır. Kalsiyum bakımından zengin yoğurt, süt ve peynir gibi besinleri günlük beslenmenize eklemek tansiyonu normal değerlere çekebilir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta tüketilen süt ürünlerinin az yağlı veya yağsız olmasıdır. Eğer süt ürünleri tüketemiyorsanız doktorunuzdan besin takviyesi önerisi alabilirsiniz.

Tam Tahıllar: Kan basıncını düşürmeye yardımcı lif bakımından zengin olan esmer pirinç, kepekli ekmek, arpa ve yulaf gibi tam tahılları beslenme programınıza ekleyebilirsiniz. Beyaz un ve şeker gibi rafine karbonhidratlar yerine tam tahıllı besinleri düzenli olarak tüketmek tansiyonu kontrol altına almanızı sağlayacaktır.

Balık: Protein tansiyonu düşürmek için önemli olmasına karşın proteinin hangi kaynaktan alındığı da oldukça önemlidir. Kaliteli protein kaynağı olarak somon, ton, mezgit gibi soğuk su balıklarını tüketebilirsiniz. Haftada en az 2 öğün balık tüketmek vücudun ihtiyacı olan ancak vücut tarafından üretilmeyen omega yağ asitlerini almanızı da sağlayacaktır.

Kuruyemiş: Badem, fındık, ceviz ve fıstık gibi kuruyemişler sağlıklı birer yağ kaynağı olarak her gün tüketilebilir.

Baharatlar: Aşırı tuz tüketiminin tansiyonu yükselttiği biliniyor. Yemeklerinizde tuz yerine kurutulmuş baharatlar kullanarak sodyumun bu olumsuz etkilerinden korunabilirsiniz.

• Yüksek Tansiyon ve Beslenme

Tansiyonu düşüren mucize bir yiyecek bulunmamakla birlikte dengeli ve düzenli beslenme tansiyon şikayetlerinizi büyük oranda azaltacaktır. Örneğin potasyum, vücutta sıvı düzenlenmesi dahil olmak üzere pek çok önemli fonksiyonun yerine getirilebilmesi için gereklidir. Yapılan araştırmalar potasyum bakımından zengin gıdaların tüketiminin yüksek tansiyon hastalarında olumlu etkilerini ortaya koymaktadır. Potasyum içeren süt, yoğurt, kayısı, avokado, muz, kavun, hurma, nektarin, üzüm, tavuk, balık, ton balığı, hindi, havuç, kereviz, fasulye, patates, ıspanak, yer kabak ve domatesi beslenmenize ekleyerek yüksek tansiyon için gereken potasyumu alabilirsiniz. Potasyum böbrek hastalarında diğer bazı sorunlara yol açabileceği için hem hipertansiyonu hem de böbrek rahatsızlığı olanlar doktora danışarak alternatif bir yol izleyebilir.

Kalsiyum eksikliği hipertansiyon ile ilişkilidir. Yüksek tansiyon için tavsiye edilen beslenme listelerinde potasyum ve magnezyumla birlikte kalsiyum içeren gıdalarda bulunmaktadır. Yaşa ve cinsiyete göre gereken günlük kalsiyum oranı değişmekle birlikte tavsiye edilen doz 310 ila 400 mg arasındadır. Yeterli miktarda kalsiyum almak için süt ürünleri, yeşil yapraklı sebzeler, badem, fasulye ve tofu tüketebilirsiniz.

Magnezyum kan damalarını rahatlatarak yüksek kan basıncının olumsuz etkilerine ve tansiyonun yükselmesine karşı koruma sağlar. Yeterli miktarda magnezyum için badem, ıspanak, mısır gevreği, yulaf ezmesi, patates, yer fıstığı, fıstık ezmesi, buğday kepeği, börülce, yoğurt, pişmiş fasulye, kahverengi pirinç, avokado, barbunya, muz, kepekli ekmek, süt, yoğurt ve kuru üzümü öğünlerinize ekleyebilirsiniz.

[@Ekin]

Faydalı bilgiler... Teşekkürler...

[@nurideniz34]

Tüm bu faydalı bilgilere ilave olarak;
Mutlaka, günde 2,5 litre su içmemiz şarttır.