22.08.2013, 18:23 | #1 |
Çevrimdışı
|
Coğrafi Keşiflerin Tarihi | Amacı | Nedenleri | Sonuçları | Etkileri
XV. ve XVI. yüzyıllarda Avrupalı’lar tarafından yeni ada, kıta, okyanus ve ticaret yollarının bulunmasına Coğrafi Keşifler denir. Öncelikle merak ve keşif amaçlarıyla başlayan bu ha reketler XV. yüzyılın ikinci yarısında açık bir şekilde ekonomik gayelere yönelmiştir. Coğrafi Keşifler sonu cu Avrupa’da önemli değişiklikler meydana gelmiştir. Coğrafî keşifler, 15. yüzyıl ve 16. yüzyıllarda Avrupalılar tarafından yeni ticaret yollarının bulunması amacıyla başlattıkları ve yeni okyanusların ve kıtaların bulunmasıyla gerçekleşmiş olan keşifleri ifade eder. Bilimsel bir merak ve yeni ufukların keşfedilmesi duygusu sözkonusu olmakla birlikte temelde bu keşifler özellikle 15.yüzyıldan itibaren açık bir şekilde ekonomik nedenlerden kaynaklanmıştır. İlk keşif denemeleri, Atlantik Okyanusu ve Afrika kıyılarına doğru, 14. yüzyılın başlarında Fransız ve Cenevizli gemiciler tarafından yapılmıştır. Kanarya Adaları ve Azor Adaları'nın keşfedilmesi, bu girişimlerin sonucudur. Coğrafi keşifler milyonlarca insanın yer değişmesine , Avrupa'da kapitalizmin ortaya çıkışına, yüzlerce bölgenin sömürge toprağı olmasına yol açtı. Keşifler tarih boyunca insanın din olgusu doğrultusunda ve bunun yanında bazı nedenlerle gerçekleşmiştir. M. Ö. 7. Yüzyılda mısır firavunu Fenikeli denizcilere para vererek keşif yapmalarını istemiştir, Fenikeli denizcilerde üç yılda Afrika'nın çevresini dolaşmışlardır. Daha sonra Kartacalılar batı Afrika kıyısında keşifler yapmışlardır. Bunları Müslümanlar, Hintliler, Çinliler, Vikingler ve Polenezyalılar izlemiştir. Müslümanlar İslami davet şuuruyla dünyanın birçok yerlerine gittiler. Seyyah Müslümanların en meşhurları Yakubi ve İbn-i Batuta'dır. Örneğin Batuta 1303'te Tanca'da dünya'ya geldi. 1324 de Mekke'ye ziyaret amacıyla memleketinden ayrılmış ve 24 yıl sonra memleketine dönmüştür. Müslümanların bu alandaki en önemli özellikleri coğrafya ilmini geliştirip bu alanda öncülük etmeleridir. Dünya sularını tek bir deniz yoluna bağlı olması 11. Yüzyılda Müslümanlar tarafından öğrenilmişti. Avrupalılar 15. Yüzyılda denizler noktasında hurafeler ve fantezilerle doluydu. Haçlılar bu dönemlerde dünya da İslam'ın hâkimiyetini kabul etmek zorunda kaldılar ve bu çerçevede klasik eski çağ'da kalan kitaplar ve yakın dönemdeki seyyahların raporlarına başvurdular. M. S. 2. Yüzyılda yazılmış olan Ptolemy'in Geography'si 1406 da Yunancadan Latinceye çevirdiler. Bu kitap Roma döneminin en yüksek coğrafya ilmini kapsıyordu. Bu kitapta Asya ve Afrika hakkında doğru, ama diğer bölgeler hakkındaki bilgiler hurafeden başka bir şey değildi. Yakın dönem seyyah raporlarının en popüleri 13.yüzyıl sonlarında İtalyan Marco Polo tarafından yazılan Travels'i ile Sir John Mendeville'nin Travels'i idi. 15. Yüzyılda Portekiz prensi gemici Henry ve Chiristopher Colombus'a esin kaynağı oldu. Bu kitaplarda diğer kitaplar gibi hurafelerle doluydu. Köpek başlı insanlar ve sıcak bölgelerin kaynayıp gemilerin yaktığı hurafeleri vardı. Bunlar ek olarak Haçlılar, Endülüs kanalıyla 1000 ile 1400 yıllar arasında Müslümanlardan bilim, sanat, felsefe ve kültür alanında çok şey öğrendiler. Gerek Yunan bilim ve felsefesinin korunması gerekse de tarımsal bilgi ve teknolojinin Hint ve Çin gibi uzak diyarlardan Avrupa'ya geçmesi İslam dünyasının eseriydi. 1492 de Granada'nın ellerine geçmesi ile birlikte Avrupalılar, 600 yıldır inemediği Afrika anakarasına adımını attı. Ve tarihte asla affı olmayacağı kanlı yüzyıllar başladı. Portekizliler bu tarihlerde bir milyona yakın köylüden oluşuyordu. Ama bu bir milyon Portekizlinin tek ortak yönü Müslümanlara tarihi düşmanlıklarıydı. Ünlü kaşif Magellan'ın''dinsizleri, imana getirmek '' sözü coğrafi keşiflerin arkasındaki gerçeği özetlemektedir. Portekizliler, 1492 de Afrikalı Müslümanların dinlerini değiştirmek için misyonerler, öğretmenler ve zanaatkârlar gönderdiler. Bu misyonerlik faaliyetlerinin en meşhuru 1506 da bir dönme(muhtedi) Hıristiyan, 1. Alfonzo olarak Kongo tahtına oturdu. Bu kral Portekizlilerle barışçıl bir siyaset güttü fakat doğu Hint adaları ticaretinin başlamasıyla Kongo krallığı, siyah köle ticareti krallığına dönüştü. Portekizliler Asya ve Afrika seferlerinden sonra Asya'ya gitmenin başka yollarını aradılar. Bu seferler sırasında Amerika'yı keşfettiler. Portekizliler Asya ve Afrika'da direnişler görmesine rağmen, zaman zaman kaybetmesine rağmen dünyanın uzun zamandır savaş görmediği ve teknik olarak savaşa yönelik malzeme kullanmayan halkları kısa bir süre zarfında sindirildi. 1451 Cenova doğumlu Colombus, Asya'ya batıdan gitme fikrini ortaya attı, bu projesini Portekiz sarayına sundu; Ama reddedildi. Daha sonra Kastilya kraliçesi İsabella'dan destek buldu. Cenovalı sermayedar Francisco Pinelo Colombus'un 1. ve 2. Seferlerine sponsor oldu. 3 ağustos 1492 de yola çıktı. 27 Ekim'de uzaktan Küba göründü. Hispaniola (Haiti adası) ya varıldı. Colombus burayı Hindistan zannetti ve (1506 ) ölümüne kadar Colombus yeni bir yer keşfettiğini öğrenemedi. İlk başlarda ortaya çıkan bu kara kütlesi Avrupalıların hoşuna gitmedi. Portekizliler 1500 yılına varmadan güney Amerika da Brezilya kıyılarına çıktılar. İngiltere için çalışan İtalyan denizci John Cabot 1497 de Kuzey Amerika'yı keşfetti. Avrupalılar, yeni bir dünyaya gittiklerini anlamaları üzerine yerli halk ile çatışmaya başladı. Sadece yerli halkla değil Navidad'ta ki ilk karşılaşmada para ve kadın yüzünden birbirlerine girdiler. Kısa bir sürede yerli halkı kontrolleri altına aldılar ve bu savaş sırasında ölen kişilerin yerine Afrika'dan çalıştırılmak üzere Amerika'ya siyah köle ihraç ettiler. Kastilya krallığı tarafından, Amerika'ya giden göçmenlere yerlileri çalıştırma hakkı verildi. Meksika'nın İspanyollar tarafından işgal tarihini yazan tarihçi Bernal Diaz conquistadorların amaçlarını şöyle özetler: '' Tanrı'ya ve majestelerine hizmet etmek, karanlıktakilere ışık vermek ve zenginleştirmek.'' 1519 da Hermando Cortes, yönetimi altındaki yaklaşık altı yüz kişilik sefer grubu, Küba'dan Meksika körfezi kıyısına vardılar. Savaşarak, katlederek, diplomasi uygulayarak ve blöf yaparak balta girmemiş kıyı ormanlarından orta Meksika'nın yüksek platosuna ve Aztek başkenti Tenochtitlan (Mexico City) ulaştılar. Sayılarının azlığına rağmen imparator Montezuma'yı esir aldılar. Başkenti ele geçirdiler. Ağustos 1521 de Montezuma'nın halefini de yenen Avrupalılar, orta Meksika'da İspanyol yönetimini kurdular. Cortes'in ve askerlerinin bu başarısı ikinci bir conquistador'u Francisco Pizarro liderliğinde 1531 de 150 den az bir kuvvetle Peru And dağlarındaki İnka imparatorluğuna karşı harekete geçti ve iki yıl içinde imparator Atahualpa esir alınıp idam edildi. İmparatorluk, İspanya'ya ilhak edildi. Bu dönemde Avrupalı kaşiflere en büyük yardımı Aztek ve İnka imparatorlukları tarafından kovulan ve imparatorluk sınırı dışında yaşayan yerlilerden tgelmiştir. Bu yerliler Avrupalıların malzemelerini taşıyor, hizmetlerini görüyorlardı. Yerli halkın bu kadar az sayıda kişiye başarısız olmalarının nedenleri teknik bakımından yetersiz olmaları, savaşma noktasında dini inanışları nedeniyle kararsızlığa düşmeleri, imparatorluğun merkeziyetçi yapıda olması nedeniyle çok geniş alanlara yayılmış olmalarıdır. Sayılarla bir dram: 16.yüzyılda Aztek ve İnka halk sayısı yirmi beş milyon iken 17.yüzyıla gelindiğinde sadece yüz yılda bu nüfuz bir milyona düşmüştür. 1524-1536 yılları arasında sadece Meksika da dört milyon kişi din değiştirmiştir. Avrupalıların bu yenidünya'ya geldiklerinde en büyük umutları altındı fakat istediklerini bulamadılar. 1540'a gelindiğinde Meksika da Zacatecas'ta (Bolivya'nın Patasi bölgesi) zengin gümüş yatakları bulundu ve Gümüş Amerika'nın maden zenginliği oldu. Gümüş sayesinde Avrupa ekonomisi düzeldi ve Avrupa'nın Asya ile yaptığı baharat ve tekstil ticaretinin gelişmesine yol açtı. Bu sayede Avrupa merkezli bir dünya ekonomisi çağı doğdu Kaynak |
22.08.2013, 18:30 | #2 |
Çevrimdışı
|
Cevap: Coğrafi Keşifler Tarihi
• Portekizli Bartelmi Dias Afrika’nın güney ucuna ulaşarak Ümit Burnu’nu buldu (1487). Kaynak |
22.08.2013, 18:37 | #4 |
Çevrimdışı
|
Cevap: Coğrafi Keşifler Tarihi
|
22.08.2013, 18:38 | #5 |
Çevrimdışı
|
Cevap: Coğrafi Keşifler Tarihi
1400’lerden itibaren özellikle Avrupa milletlerinin Osmanlı İmparatorluğu ve Asya’daki diğer toplulukların elinde bulunan ticaret yollarına alternatifler getirmek için başlattıkları coğrafi keşifler, aslında yakın insanlık tarihinde siyasal haritaların şekillenmesinde büyük öneme sahiptir
Kaynak |
23.08.2013, 18:03 | #6 |
Çevrimdışı
|
Cevap: Coğrafi Keşifler Tarihi
Reform ve Rönesans hareketlerinin etkileriyle gelişmiş oldukları gibi kendileri de bu hareketlerin gelişimini etkilemişlerdir. Bu keşifler sonucunda Avrupa yeni kıtalara yayılma ve onların zenginlik kaynaklarını ele geçirme olanağı elde etmiştir. Avrupa düşüncesi ve kültürü, evrensel bir değer olarak bu süreçten itibaren yayılmaya ve egemen kılınmaya başlanmıştır. Bunu yaparken Avrupalılar, yerli halkları ve yerel yaşamı dağıtmış ve hatta yok etmiş, Avrupa kültürünü egemen kılma sürecini şekillendirmiştir. Hem doğal hem de kültürel farklılıkları yok eden bir süreç olmuştur.Bu Klasik Sömürgecilik olarak bilinen sömürgecilik süreci bu dönemle başlamıştır. 14. yüzyılın sonlarından başlayarak 16. yüzyıla kadar Avrupalıların yeni ticaret yolları keşfetmek adına yeni deniz yolları araması sonucu oluşturdukları organizasyon, gezi Amerika da dahil pek çok popüler kıtanın keşfiyle son bulmuştur. Özellikle Portekiz tahtına prens Henry’nin geçmesiyle başlayan coğrafi keşifler, onun kurduğu okullardan çıkmış Vasco de Gama, Bartolomeo Diaz gibi pek çok ünlü denizcilerle başarılı sonuçlar elde etmiştir. Ancak bugün Amerikayı keşfetmesiyle ünlenen ve en popüler denizci olarak tanınan Kolomb bile Amerika kıtasına doğru gitmeyi tercih ederken yeni bir kıta için değil, dünyanın diğer tarafından dolanıp Hindistan'a ulaşabileceğini düşünmüş ve İspanyol ile Portekiz krallarına bu şekilde bir fikir ortaya atarak onların desteğini almaya çalışmıştır. Bunun imkansız olduğu ancak günümüz şartlarında anlaşılacaktı.
Bilimsel Sonuçlar:
Dini Sonuçlar:
Coğrafi Keşifler bütün insanlığı etkilemiştir. Bu yönüyle “evrensel” bir özelliğe sahiptir. Avrupa’da daha sonra ortaya çıkacak olan gelişmelere neden olmuştur. Kaynak |
30.08.2013, 19:05 | #7 |
Çevrimdışı
|
Cevap: Coğrafi Keşiflerin Tarihi | Amacı | Nedenleri | Sonuçları | Etkileri
Keşke Amerika keşfedilmeseymiş..
__________________
|
30.08.2013, 23:17 | #8 |
Çevrimdışı
|
Cevap: Coğrafi Keşiflerin Tarihi | Amacı | Nedenleri | Sonuçları | Etkileri
Konuyu okurken okul yıllarım aklıma geldi de bir iç geçirdim. |
30.08.2013, 23:55 | #9 |
Çevrimiçi
|
Cevap: Coğrafi Keşiflerin Tarihi | Amacı | Nedenleri | Sonuçları | Etkileri
Sitemize yakışan, çok detaylı bir konu oluşturmuşsun MyStery.
Bazı yerlerini atlayarak okumuş olsam da, bilgilerimi tazeledim. Teşekkürler... |
Bu Sayfayı Paylaşabilirsiniz |
Etiketler |
afrika, amacı, avrupalılar, coğrafi, etkileri, keşifler, keşiflerin, nedenleri, sonuçları, tarafından, tarihi, yeni |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Önemli Uyarı | |
www.forumgercek.com binlerce kişinin paylaşım ve yorum yaptığı bir forum sitesidir. Kullanıcıların paylaşımları ve yorumları onaydan geçmeden hemen yayınlanmaktadır. Paylaşım ve yorumlardan doğabilecek bütün sorumluluk kullanıcıya aittir. Forumumuzda T.C. yasalarına aykırı ve telif hakkı içeren bir paylaşımın yapıldığına rastladıysanız, lütfen bizi bu konuda bilgilendiriniz. Bildiriniz incelenerek, 48 saat içerisinde gereken yapılacaktır. Bildirinizi BURADAN yapabilirsiniz. |