İlhan İrem | Uğur Dündar

[@Canan]

İlhan İrem

30 temmuz 2022

Önceki akşam değerli dostlarımla, bir yaz bahçesinde yemekteyiz.

Telefonum çaldı, baktım İlhan İrem arıyor.

Gece geç saatlere kadar çalıştığını bildiğim için, yemekten sonra konuşurum diye düşündüm.

Israrla aramaya devam edince, önemli bir durum olduğunu anlayıp hemen “Buyur, İlhan kardeşim” dedim.

Hıçkırıklar arasında bir kadın sesi “Uğur Bey, ben eşi Hansu”yum. İlhan melek oldu. Az önce kaybettik” dedi.

Donup kaldım. Şoke olmuştum. Sözcükler boğazımda düğümlenmişti.

O devam etti:

“Ben böyle durumlarda ne yapılacağını bilemiyorum. Aklıma siz geldiniz. Vasiyeti vardı. Cenazesinin Türk Bayrağı'na sarılmasını, Atatürk Kültür Merkezi'ne götürülmesini ve Aşiyan'a defneldilmesini istemişti. Bunları kime bildirmeliyim?..”

Tarifsiz üzüntümü paylaşıp sabır ve başsağlığı diledikten sonra “Siz bu acılı anınızda telaşlanmayın. Ben gereken girişimleri başlatıyorum” dedim.

Masadaki dostlarım da ağlamaklı olmuşlardı.

Hemen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun en yakınındaki isimlerden meslektaşım Murat Ongun'u arayıp acı haberi ilettim.

Eksik olmasın, birkaç dakika içinde Büyükşehir Belediyesi'nin ilgili birimlerini harekete geçirdi ve yetkililerin Hansu İrem'le temas etmelerini sağladı.

İlhan İrem'in erken vedası sevenlerini yasa boğdu.

★★★

Kaderin cilvesine bakın.

70'li yılların başı…

TRT'nin tek kanallı, siyah beyaz televizyonunda çok seyredilen haber-aktüalite programları hazırlayıp sunuyorum.

Canlı yayının son bölümünde de seyircileri rahatlatmak amacıyla, sinema ve müzik dünyasının yıldızlarını konuk edip kısa söyleşiler yapıyorum.

Günün birinde Bursa'da yaşayan yıldız adayı bir gençten duygu yüklü bir mektup aldım. Kendisine bir şans verdiğimde beni mahcup etmeyeceğini söylüyor, elinden tutmamı çok nazik, ama aynı zamanda özgüven dolu bir dille rica ediyordu…

Yazan gencin adı İlhan İrem idi.

Kırmayıp Ankara'ya çağırdım ve sanıyorum televizyon ekranlarında ilk kez görünmesini sağladım.

★★★

Daha sonraki yıllarda dediği gibi, büyük bir sanatçı ve aynı zamanda değerli bir düşünce insanı oldu.

Besteleri de kendisine ait olan şarkılarını özlem ve tutkuyla bekleyen müthiş hayran kitlesi onu hiç yalnız bırakmadı.

Zaman zaman kişisel web sayfasında yayımladığı ve bu köşeye de gönderdiği yazılarla, Türkiye'nin yaşamsal konularına nasıl baktığını anlattı. Böylece taşıdığı sanatçı sorumluluğunun gereğini cesaretle yerine getirdi.

Örneğin Türkiye'yi yönetenlerin Fetullah Gülen'i baş tacı ettikleri yıllarda o “Fetuş” deyip, gelecekteki büyük FETÖ tehlikesine dikkat çekti.

2010'daki Anayasa Referandumu öncesinde kaleme aldığı, benim de 2017 referandumuna neden “hayır” dememiz gerektiğini anlatırken bu köşede yer verdiğim yazısı ise adeta bir “manifesto” niteliğini taşıyordu:

İşte o yazı:

★★★

“Masum isteklerin arasına gizlenmiş Truva atları görünüyor.

Referandumda oyum “hayır” olacak. Eğer taslağı okumasaydım oyum yine tereddütsüz “hayır” olurdu.

Toplumun genelini ilgilendiren böyle önemli bir konuda hiçbir kesimin fikrini almayan, uyarılara kulak tıkayan bir parti anayasasına “hayır” dan başka bir tercih, benim açımdan mümkün değildir. Türkiye özellikle son 10 yılda öylesine bir doku değişikliği ile karanlık boşluklara sürüklendi ki, egemenlerden ajandasız, şeffaf bir metin beklenemeyeceğine olan inancım önyargı değil, kanaattir.

Maalesef artık Türkiye'de uzlaşması çok zor iki uç var. Bu bakımdan “Üçüncü Yol” söylemi önemlidir. Türk halkı referandumda “hayır” derse ve sonrasında alışık olmadığı yeni bir siyaset tarzını güçlendirebilirse, üzerine yapışmış boğucu havadan ve moral törpüleyen kısır gündemden kurtulabilir.

Evet diyenlerin agresif telaşı ve kontrolden çıkmış reklam kampanyaları aslında konuyu özetliyor. İki cephenin profili ayrı ayrı incelenince, hesapları, menfaatleri olmayanlar ve görebilenler için referandumda neyin oylanacağı çok açık; ya sivil darbenin son hamlelerinden birine “evet” denecek ya da yeniden aydınlık ve çağdaş bir geleceğe umutlanmak için sandığa “hayır” oyu atılacak.

Üçlük bir atış anlamını da taşıyan “hayır” tercihi ile, çok yakında birbiri ile hesaplaşıp ayrışacak olan cemaatler ve bölücülere tek bir kırmızı kartla dur denilecektir.

Eğer, bu zihniyetin kendi yargısını oluşturmak ve yarın Yüce Divan'dan korunmak için keşfettiği referanduma ilke olarak derhal “hayır” diyemiyorsanız, elinize hayali bir terazi alıp düşünün.

★★★

Geçmişten bugüne küçük düşünce balonları…

Bir narsisizm ve tahammülsüzlük düşünün. Kitleleri tümden kucaklamaya yönelik en küçük bir niyet ve yaklaşımda bulunmayan. Kendi gibi düşünmeyene hiçbir hayat hakkı tanımayan. En küçük eleştirilere dahi dayanamadığı halde, özgürlük ve demokrasiden dem vuran, fakat gerçek özgürlük ve demokrasiden en çok kendi korkan bir kendine tapınma ritüeli.

Bir çifte standart düşünün ki, fikri yakınlarının çoluk çocuğa cinsel taciz gibi en yüz kızartıcı suçlarını bile hasıraltı etmeye çabalarken, yol arkadaşlarını özel uçaklarda taşıyıp, rakip gördüklerini “ajan” diye hedef göstermekten çekinmeyen, sadece niyete kilitlenmiş, sağduyusuz, ayrıştırıcı bir bünye.

Hesaplı kitaplı bir gözü karalık düşünün. Uzun vadeli planlarla yavaş yavaş yayılan tehlikeli bir karaltı. Artık kör uçuşa dönüşen gidişin varacağı yer konusunda, aklıselim sahibi insanlarda derin endişeler doğuran bir sanal cesaret büyüklenmesi.

Sapla samanı bilerek ve isteyerek karıştıran bir fütursuzluk düşünün.

Bir yanda suçlu ile suçsuzun birbirine karıştığı cadı kazanı bir dava peydahlayıp, elbirliğiyle onu sulandıran. Ellerindeki bütün karaları kendi askerine süren, asker ocağını nerdeyse terörist yuvası ilan edip dağdan inen eşkıyayı davullarla zurnalarla karşılayan, perdeleri yıkıp gönülleri viran eden hayal oyuncularını düşünün.

Bir korku imparatorluğu düşünün. Kaçması için hiçbir sebep olmayan, kaçma ihtimali olmayan yaşlı ve saygın insanların sabaha karşı evlerinden alındığı, buz gibi nezarethanelerde günlerce tutulduğu…

Suçlarını bile bilmeyen insanların yıllarca hapsedildiği…

Oralarda hastalanıp öldüğü, intihar ettiği bir karabasan.

Düşünün ki, bu tablonun ressamları, Marmaris'teki ressamdan daha berbat bir manzara resmi çizmek için şimdi bütün boyaları istiyorlar.

★★★

Daha da kapanık bir otoritenin duvarlarından oluşan bir açılım düşünün. Kendisini göz kamaştırıcı bir zihniyet yenilenmesi, karşı olan her düşünceye, komplo, komplocu, statükocu, Ergenekoncu, faşist, dinsiz diyen bir Allah selamet versin sendromunu düşünün.

Düşünün ki, gizli tanıkların akla mantığa sığmayan suçlamalarıyla yurtsever insanların dünyasını karartanlar, altı yüz sayfalık bir kitap dolusu iddiayı soruşturacaklarını (!) söylüyorlar. Suçlanan cemaatler veya kendileri olduğunda, iddiaların sahibi devletin görevi başında bir emniyet müdürü bile olsa mutlaka kanıt soruyorlar ki, bu onlar açısından sevindirici bir gelişme olabilir. Böyle ters köşe bir kitabın taşıdığı evet çağrılarını da gözden uzak tutmayın.

Tandansı ne olursa olsun, içinde haksızlıklara ve çifte standartlara karşı vicdan kırıntısı taşıyan herkesin sandık başına gitmeden önce bunları düşünmesi gerekir.

★★★

Düşünceler akıp gidiyor…

Dünyadaki bütün ezilen, acı çeken, can veren “masum” insanların acısı birdir.

Ama bir gözü hep kapalı duran birini, birilerini düşünün.

Gazze için bağırıp çağıran, yumruğunu sıkan… Kendi ülkesinin gencecik asker şehitlerinin törenlerindeki derin üzüntüyü ‘ayılıp bayılma' olarak nitelendirip, ‘şov yapıldığından' söz edebilen kronik kalp ağrılarını düşünün.

Hırs ve dogma aklı kemirmeye başladığı zaman, yalan rüzgârları ile siyasetin nerelere savrulabileceğini düşünün.

Eğer birkaç saniyecik cangılın dışından bakabilirseniz, dünyanın en güzel coğrafyasındaki bu güzelim ülkede niçin küme düşmüş bir yaşam kalitesinin çağdışı görüntülerinin yaşandığını düşünün.

Osmanlıdan beri içimizdeki piyonların teker teker öne sürüldüğü uluslararası satrancın neden en çok bu ülkeyi mat etmek istediğini düşünün.

Düşünün, Kurtuluş Savaşı'ndan beri “hayır” demeyi unutan bir toplum, hangi kavşaklarda yanlış yollara saparak böyle bir köprünün başına geldi.

Birileri köprüden önce son çıkışta ülkenin varacağı karşı kıyıların karanlığını anlatıyor. Normalleşme masallarıyla hipnotize olmuş diğerleri meçhule koşmanın dayanılmaz hafifliğini yaşıyor.

Türkiye en son 87 sene önce hep bir ağızdan “hayır” diye haykırmış. Dünyanın emperyalist kodamanlarına bir tokat aşk etmiş onurla.

Suskunlar ülkesinde küllenmiş umutları eşeliyor, beklenmeyen bir çığlıkla sessizliğin yırtılmasını bekliyoruz.

Işık ve sevgiyle…”

★★★

Son mesajı ise şuydu:

“Kıymetli Uğur Dündar,

Akıl tutulması yaşayanların dünyasında kendine iyi bak.

Işık ve sevgiyle…”

★★★

Işıklar içinde yat, mekanın cennet olsun, değerli kardeşim…