Utku Erişik'ten Tokat Gibi Bir Oyun : Kan Ağlıyor Anadolu

[@Canan]

UTKU ERİŞİK’TEN TOKAT GİBİ BİR OYUN!

Kan Ağlıyor Anadolu

Önümüzdeki sezon 6. yılına girecek olan “Hoş Gelişler Ola” adlı oyunuyla yurtiçi ve yurtdışında büyük bir beğeni toplayan Utku Erişik, Ekim ayından itibaren yepyeni bir oyunla izleyicisinin karşısına çıkıyor.

İlk Kurşun Gazetesi yazarlarından olan Tiyatro Sanatçısı Utku Erişik, “Hoş Gelişler Ola” adlı oyununda sergilediği muhalif ve cesur duruşu, bu kez “Kan Ağlıyor Anadolu” adlı oyununda sergiliyor.

Uzun zamandır beklenen yeni oyununu bu sezon sahneleyecek olan Erişik ile konuştuk:


İLK KURŞUN (İK):

Bu oyunu sabırsızlıkla bekleyenler var. Oyunun adı nereden geliyor?

UTKU ERİŞİK (UE):

Oyunun adı, “Ankara’nın Taşına Bak” türküsündeki, “Artık yetiş Kemal Paşa / Kan ağlıyor Anadolu” dizelerinden geliyor. Hem oyunda anlattığımız dönemi hem de bugün yaşadıklarımızı anlatan bir ad oldu.

İK:

“Hoş Gelişler Ola”da Milli Mücadele tarihimizi anlatmıştınız. Bu sefer konu nedir?

UE:

Bu oyunda da Çanakkale’yi anlatıyorum. Tıpkı “Hoş Gelişler Ola”da olduğu gibi, yine bugüne dek gündeme gelmemiş birçok fotoğraf, belge ve bilgiyi ulaştıracağım izleyicilerime. Turgut Özakman, “Çanakkale, Cumhuriyet’in önsözüdür” diyor. Ben, bu “önsöz”ü anlatıyorum. Kapsamlı bir arşiv çalışmasını sanatımla sunacağım sahnede. İzleyenler, yine büyük bir coşku yaşamanın yanında, yepyeni bilgiler ve dolayısıyla taptaze bir ruhla dolarak ayrılacak salondan. Ve elbette, benim olmazsa olmazım, Kemalist duruşum. Sahneden bunu da bas bas bağıracağım. Bu da, bugünkü siyasal ortama yapacağım muhalefetle olacak. Bunu da bazı tiyatrocuların yaptığı gibi yarım ağız değil, ağız dolusu yapacağım. Mustafa Kemal’in sanatçısı olmanın hakkını vererek yapacağım.

İK:

“Hoş Gelişler Ola”da da cesurca söylenen bölümler vardı. Milli Mücadele dönemiyle bugünü karşılaştırarak önemli mesajlar veriyordunuz. Sözkonusu Çanakkale olunca da durum aynı mı?

UE:

Hem de nasıl!… Bizim içimizde sıcaklığı günden güne artan bir vatan ateşi var; biz bu dertle kavrulup duran kişileriz. Çanakkale’de üzerimize çullanan emperyalizm ile, Kurtuluş Savaşı’mızda karşımıza aldığımız emperyalizm aynı… Ve yine aynı vatan savunması… Ama bu “vatan savunması” kuru bir direniş değil, Mustafa Kemal’le felsefesini oluşturmuş, temeli sağlam, ruhu yüce bir direniş. Emperyalizmi o gün de buyur edenler vardı, bugün de var. Emperyalizmi dün nasıl kovduysak, bugün de kovacağız. Önemli olan, bunu bugün nasıl başaracağımızı söylemek… Bu oyunda bunu başaracak ruh var işte. O ruhu ben sahnede yaşarken, izleyicilerime de yaşatacağım. Bu ruhu toplumun geneline yaymaya uğraşıyorum. “Hoş Gelişler Ola”nın bu konuda çok önemli bir katkısı oldu, “Kan Ağlıyor Anadolu”nun da olacak.

İK:

Sürekli Atatürk’ün “Fikirler ve devrimler sanatla yayılır” sözüne vurgu yapıyorsunuz. Bunun nedeni nedir?

UE:

Atatürk, sanatın gücünün farkında olan büyük bir devrimciydi. Sanat, kitleleri bilgilendiren, bilinçlendiren ve harekete geçiren büyük bir güçtür. Bugün benim anlata anlata dilimdeki tüyü bitiren konu bu… Bazen bir gazeteyi açtığınız zaman, gazetede sayfalar dolusu yazanlardan sizi daha çok etkileyen bir karikatüre rastlayabiliyorsunuz. İşte sanatın gücü de bu… Ciltler dolusu Çanakkale kitaplarının, saatler süren Çanakkale konulu panellerin bırakamadığı etkiyi bir tiyatro oyunu iki saatte verebilir kitlelere. Atatürk’ün fikir ve devrimlerini yaymada, bu silahı karanlığa doğru kullanmak zorundayız. O yüzden dernek, vakıf, topluluk ve belediye başkanlarının bu noktada düşünmelerinde fayda var.

İK:

Bu söyleme sahip tek tiyatro olmaktan mutlu musunuz?

UE:

Hiç değilim… Keşke Tiyatro Birileri gibi on tane daha tiyatro olsa; ben bir yerde sahnede bu savaşı verirken, aynı anda on ayrı yerde on ayrı ekip bu savaşı verse… O zaman başarmamız çok daha kolay olur. Elbette iyi işler çıkaran ekipler var; fakat ne yazık ki, benim söylediklerim kadar net söyleyen başka yok. Mesele AKP muhalifi olmak değil; mesele Atatürk’ü doğru, gereğince ve yeterince anlatabilmek. O’nu doğru, gereğince ve yeterince anlattığınız zaman zaten AKP gibi partiler de kendine zemin bulamaz. Eğer bulduysa, buldurana karşı da dimdik durmak gerekiyor sahnede.


İK:

Özellikle son yıllarda Çanakkale hakkında yapılan belgesel filmlerde ve yazılan kitaplarda Atatürk’ün adı bile geçmiyor. “Kan Ağlıyor Anadolu” tüm bunlara da yanıt verecek mi?

UE:

Yanıt vermeyecek, onların hepsine acı bir tokat atacak!… Türkiye’de bugün alçaklığın kitabı yazılmaya çalışılıyor. Bizi kendi vatanımızda öksüz ve yetim bırakmak isteyenler, son aşamada bizi yok etmek istiyorlar. Çanakkale’ye adını altın harflerle yazdıran bir Mustafa Kemal’i üç beş tane züppe yönetmen ve yazar anmadı diye tarih değişecek değil… Ama bunlar çarpıtma ustası… Ama bunlar onurunu yitirmiş insansılar… Ama bunlar nankörler… Yani yapmaları normal… “Kan Ağlıyor Anadolu”, bunun hakkını da veren bir oyun oldu. Hepsine ağzının payını vereceğim tek tek… İzleyenler, hem doğru ve gerçek bilgilere ulaşacak hem de Mustafa Kemal’in Çanakkale için önemini anlayacaklar. Kimse “biliyoruz zaten” demesin. Ben “Hoş Gelişler Ola”yı oynamaya başladığımda da, “Aman canım, biliyoruz zaten” diyenler olmuştu; sonra oyun çıkışında bana gelip, “Utku Bey, bunları nereden buldunuz? Hiç duymamıştık.” dediler… Oyunda kullandığım fotoğrafları ve belgeleri isteyen üniversite profesörleri oldu. “Kan Ağlıyor Anadolu”, yine gizli kahramanlarıyla, yine ulusal duruşuyla ve yine Mustafa Kemal’iyle büyük bir mücadelenin öyküsü…

İK:

Son olarak söylemek istediklerinizi alalım.

UE:

İlk Kurşun Gazetesi, benim yazdığım bir gazete olmakla birlikte, kurucusu ve oyuncusu olduğum Tiyatro Birileri’nin de kardeşidir. Bu örnekten yola çıkarak söylemeliyim ki; biz böyle kardeş dayanışması ile, el ele, yürek yüreğe, omuz omuza ulaşacağız aydınlıklara… Gazetedeki okurlar, bu oyunu bulundukları kentlere getirmek için, yerel örgütlerle bağlantıya geçsinler ve bize ulaşsınlar… Tiyatro Birileri Genel Koordinatörü Nazan Türker ile 0 532 442 34 65 numaralı telefondan konuşarak bu sezon için tarih alsınlar. Gelelim, o kenti inletip, yüreklerdeki “K. ATATÜRK” imzasını sahnede ışıtalım…

KAN AĞLIYOR ANADOLU

Çanakkale’den Cumhuriyet’e

“istiklâl uğrunda, namus yolunda”

Fotoğraflar eşliğinde acı bir çığlık…

Vatan toprağının çığlığı…

Uygarlıklar beşiği Anadolu, dünyanın en trajik savaşlarından birine sahne olduğunda takvimler 1915 yılını gösteriyordu. Bir ulusun seferber olup, anaların “kınalı kuzu”ları ardından “Vatan sağolsun!” diye haykırdığı yerin adı oldu Çanakkale… O ağıtlarla birlikte “ölmeden mezara koyulan”ların yazdığı tarihin adı oldu Çanakkale… “Hasta Adam” olarak görülen ve hazin bir sona doğru giden Osmanlı Devleti’nin içinde hâlâ büyük bir ulusun var olduğunu, o ulusun tarih sahnesinden kendisini silecek olanlara karşı hâlâ dimdik ayakta durduğunu gösterdiği yerin adı oldu Çanakkale… O büyük ulus ki, “bitti” denilen yerde “bitmedim” diyen, “yaktık” dedikleri yerde küllerinden yeniden doğan bir mucizenin altına onur dolu imzasını attı.

Müttefik Devletler ile birlikte tüm dünya, yalnızca “Çanakkale geçilmez!” gerçeğiyle tanışmadı bu savaşta; ulusunun binlerce yıllık tarihinin içinden damla damla süzülüp birikmiş güzelliğiyle, yiğitliğiyle, zekasıyla ve kocaman yüreğiyle Mustafa Kemal ile de hiç ummadığı bir anda tanıştı.

Altı sezondur Türkiye’de 70 il merkezi ve birçok ilçede, KKTC ve Almanya başta olmak üzere yurtdışında birçok noktada 500’e yakın kez sahnelenerek efsaneleşen “Hoş Gelişler Ola” adlı oyunun yazarı ve oyuncusu Utku Erişik, yeni oyununda bu kez “Kan Ağlıyor Anadolu” diyor. Çanakkale Savaşları’nın, Kurtuluş Savaşı’mızın ve sonrasında kurulan Cumhuriyet’imizin gizli kalmış ayrıntılarının izini sürüyor bir kez daha… Gündeme getirilmemiş bilgileriyle, raflarda bıraktırılmış fotoğrafları ve belgeleriyle muhteşem bir arşiv çalışmasını sahneye taşıyor.

“Kan Ağlıyor Anadolu”, iki saat süren, iki perdelik bir ağıt… Kalpağı gül oyalıların ağıdı, 15’lilerin ağıdı, “Gençliğim eyvah!” diyenlerin ağıdı, bu zorlu günlerinde düşmanın bile saygı dolu takdirlerini kazanan Türk ulusunun ağıdı… “İstiklâl uğrunda, namus yolunda” fotoğraflarla acı bir çığlık… Vatan toprağının çığlığı…

“Mustafa Kemal’in Sanat Cephesi”nin cesur neferlerinden Tiyatro Sanatçısı Utku Erişik’in, dünkü bu ağıtların bugün de sürdüğünü, Anadolu’nun kan ağlamaya nasıl devam ettiğini çarpıcı bir şekilde gözler önüne serdiği, dün ile bugün arasında usta işi bir köprü kurduğu ve adeta Mustafa Kemal’in sahnedeki sesi olduğu bu oyununu kaçırmayın…

“Ankara’nın taştır yolu / Her tarafı düşman dolu / Artık yetiş Kemal Paşa / Kan ağlıyor Anadolu!”

İletişim:

NAZAN TÜRKER (Tiyatro Birileri Genel Koordinatörü) – 0 532 442 34 65