Çevrimdışı
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
|
Yandaşların Gazete Baskını İlk Değil : Demokrat İzmir Baskını
AKP milletvekili Abdurrahim Boynukalın öncülüğünde yandaşların Hürriyet’i ve bir gün sonra da gazete matbaasını basıp tahrip etmesi, Türk basın tarihinde ilk değil… Sizleri 56 yıl önceye götüreceğim. Siyasi hava yine çok gergindi. Yine gündemde erken seçim vardı. Ne tesadüf; Demokrat Parti de kendisini iktidara taşıyan liberal bir gazetenin yayınlarından rahatsızlık duymaya başladı. Ve DP yandaşları 2 Mayıs 1959’da Demokrat İzmir Gazetesi ve matbaasını basarak tahrip etti. Sonuç acı oldu…
Yıl, 1959…
Politik hava çok gergindi.
Bu siyasi gerginlik en çok basını etkiledi. Metin Toker, Ülkü Arman, Şinasi Nahit Berker, Fethi Giray, Kurtul Altuğ, Nihat Subaşı, Beyhan Cenkçi, Bedii Faik, Ali İhsan Göğüş, Cüneyt Arcayürek, Şahap Balcıoğlu, Vedat Refiioğlu, Ali Ulvi, 71 yaşındaki Ahmet Emin Yalman ve 79 yaşındaki Hüseyin Cahit Yalçın başta olmak üzere gazeteciler hapse atıldı.
Vatan Gazetesi yazarı Sadun Tanju saldırıya uğradı.
Ulus, Vatan, Yenigün gazetesi ile Akis dergisi bir ay; Cumhuriyet ile Yeni Sabah on gün ve Akşam, Öncü, Hür Adam, Zafer süresiz kapatıldı.
Hukukun, siyasi iktidar DP’nin silahına dönüştürülmesi üzerine; Yargıtay Başkanı Bedri Köker, Cumhuriyet Başsavcısı Rifat Alabay, Yargıtay ikinci başkanı Haydar Yücekök, üye Kamil Coşkunoğlu, üye Melahat Ruacan, üye Faik Uras, üye İlhan Dizdaroğlu “görülen lüzum üzerine” istifa ettiler!
DP’nin basın üzerindeki baskısı sona ermedi…
Bu yayın organlarından biri de, Demokrat İzmir gazetesiydi…
Yazarın intiharı
Tarih: 12 Nisan 1946.
Dr. Ekrem Hayri Üstündağ, Osman Kibar ve Adnan Düvenci “İzmir” adında bir gazete çıkardı.
Gazete; CHP’den ayrılıp DP’yi kuranları destekliyordu.
21 Temmuz 1946 genel seçimine hile karıştırıldığını iddia eden İzmir gazetesinde “Nesebi Gayrı Sahih” başlıklı bir köşe yazısı çıktı.
Gazeteye, Büyük Millet Meclisi’nin manevi şahsına hakaret suçundan dava açıldı.
Makaleyi kaleme alan Dr. Ekrem Hayri Üstündağ’ın oğlu Bülent Üstündağ idi. Yedeksubay olarak askerlik yaptığı için yazısına adını/imzasını koymamıştı.
Gazetenin Sorumlu Yazıişleri Müdürü Bülent Üstündağ’ın eşi Müçteba Hanım yargılanmaya başladı.
Bu arada…
Gazete, 24 Aralık 1946’da 20 gün süreyle kapatılınca adını “Demokrat İzmir” yaptı.
Yargılama sonucunda mahkumiyeti onanan Müçteba Üstündağ hapse atıldı.
Kendi makalesi yüzünden eşinin hapse girmesine dayanamayan Bülent Üstündağ, 10 Kasım 1947’de intihar etti! (Müçteba Hanım, eşinin ölümünden tam 25 yıl sonra, 10 Kasım 1972’de intihar ederek hayatına son verdi.)
Bu acı olaydan sonra… Demokrat İzmir Gazetesi’nin CHP muhalifliği, DP destekçiliği arttı.
Dr. Ekrem Hayri Üstündağ 1950 seçimlerimde DP milletvekili oldu. Ve kabinede Sağlık Bakanı olarak görev yaptı. 1954 seçimlerinde de milletvekili oldu. Fakat…
Daha sonraki yıllar DP ile yolları ayrıldı.
Demokrat İzmir Gazetesi DP hükümetini eleştirmeye başladı…
Sonu acı bitti
Demokrat İzmir gazetesinin yayın politikasını değiştirmesi başta Başbakan Adnan Menderes olmak üzere DP’lileri öfkelendirdi.
Önce gazeteye tehditler başladı; arkasından davalar.
Tarih: 22 Ocak 1959.
Demokrat İzmir Gazetesi Yazıişleri Müdürü Şeref Bakşık’a 15 gün, gazetenin sahibi Adnan Düvenci’ye 1 yıl hapis cezası verildi.
Tarih: 29 Nisan 1959.
Demokrat İzmir Gazetesi Yazıişleri Müdürü Şeref Balçık 14 gün hapis cezası aldı.
Tehditler, yargılamalar ve hapislerden sonra…
Tarih: 2 Mayıs 1959.
DP yandaşları, Demokrat İzmir’e saldırdı. Gazete binasına yürüyen yaklaşık 150 kişilik grup tarafından önce binanın camları kırıldı; sonra kapıları kırılarak gazeteden içeri girildi; büro ve baskı makineleri tahrip edildi…
Sonra ne oldu dersiniz?
Saldırganlara pek dokunan olmadı.
Suçlu; Demokrat İzmir Gazetesi’ydi. Gazete 1 ay süreyle kapatıldı, sahibi Adnan Düvenci ve Yazıişleri Müdürü Şeref Bakşık 16’şar ay hapis cezasına çarptırıldı! Ardından Demokrat İzmir Gazetesi’nin 60 çalışanı hakkında dava açıldı…
Peki…
Demokrat İzmir’e saldıranlar mahkemede hesap verdi mi?
Evet, verdiler.
Ama bu olağanüstü bir mahkemeydi.
27 Mayıs 1960 askeri müdahalesinden sonra Yassıada’da kurulan Yüksek Adalet Divanı’nda yargılandılar.
592 sanık hakkında 19 ayrı dava açılmıştı.
Davalardan biri, Demokrat İzmir Gazetesi davasıydı.
Bu davanın, başta Başbakan Adnan Menderes olmak üzere 24 sanığı vardı.
Duruşmalar 12 Ocak 1961’de başladı; 5 Mayıs 1961’de sona erdi. 16 duruşma sonunda mahkeme kararını verdi.
Aralarında Başbakan Menderes’in de bulunduğu 16 sanık mahkûm olurken sekiz sanık beraat etti.
Menderes’in suçu, halkı Demokrat İzmir Gazetesi ve matbaasının tahrip ettirilmesine teşvik idi.
Peki…
1959 yılında neler olmuştu da, Demokrat İzmir Gazetesi’nin tahrip edilmesi gibi vahim olaylar yaşandı.
Yazayım…

DP’liler, 1959 yılının Mayıs ayında İsmet İnönü’nün içinde olduğu araca böyle hücum etmişti.SALDIRIYI TEZGAHLAYAN MİLLETVEKİLİ
Tarih: 27 Ekim 1957.
Genel seçimi DP kazandı. Ama buruktular.
1954 seçiminde yüzde 58.4 oy almışlardı; bu seçimde oyları yüzde 47.7’ye
düşmüştü.
Muhalefet oyları DP’yi geçmişti.
Keza… Seçimlerden önce DP’de buruk kopuşlar yaşandı; partinin en önemli isimlerinden Fuat Köprülü istifa etti.
DP’yi sadece siyasi anlamda değil ekonomide de zor günler bekliyordu.
Seçimden sonra devaülasyon yapıldı: Dolar 2.80’den 9 liraya çıktı.
Başbakan Menderes siyaseti hırçınlaştırdı. 6 Eylül’de Balıkesir’de yaptığı konuşmada muhalefete şöyle seslendi:
“İdam sehpalarında can verenlerden ders alsalar ya…”
Bu derece sertliğinin bir sebebi de; Türkiye Köylü Partisi ile Cumhuriyetçi
Millet Partisi’nin ve CHP ile Hürriyet Partisi’nin birleşmesiydi.
Bu gerginliği; 17 Şubat 1959’da Londra’da Menderes’in sağ kurtulduğu uçak kazası kısa bir süre giderdi. İyileşip Ankara’ya dönen Menderes’i CHP lideri İnönü istasyonda karşıladı. İstasyonda İnönü ve Menderes hararetle selamlaştı ve el sıkıştı. Ve bu onların, son el sıkışmaları oldu…
Not: Yazının devamını okumak için, aşağıdaki linki tıklayınız.
Sözcü
|