Corona İle Birlikte Çocukları Bekleyen Tehlike: MIS-C

[@OkyanusunKalbi]

Corona İle Birlikte Çocukları Bekleyen Tehlike: MIS-C

Covid-19 çocuklarda ağır seyretmiyor ancak hastalığı geçiren çocuklar için büyük bir risk mevcut. Okulların açılmasını riskli bulan Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, MIS-C hakkında aileleri uyarıyor: Üç belirtiyi görürseniz doktora başvurun!

Corona virüsü, çocuklar için başka bir riski daha mı taşıyor? Belirtileri Kawasaki hastalığı ile benzer ancak daha ağır bir tabloya neden olan Çocuklarda Multisistem İnflamatuar Sendromu (MIS-C) ile ilgili ailelere önemli uyarılarda bulunan Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, MIS-C'in Türkiye’de Temmuz ayından itibaren görülme sıklığının arttığını açıkladı.

Salgının başlangıcından bu yana uzmanlar, çocukların corona virüsünden yetişkinler kadar korunması gerektiği konusunda uyarılar yapılıyor. Çoğu zaman çocuklar virüsün etkilerini belirtisiz ya da hafif atlatsalar da yapılan bilimsel çalışmalar birçok riski gözler önüne serdi. Bu risklerden biri de MIS-C…

Konu ile ilgili uyarılar yapan Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, Kawasaki ile belirtileri benzer olsa da MIS-C’te çok daha ciddi bir tablo ortaya çıktığının altını çizdi ve aileleri uyardı.

3 Kritik Belirti

“İlk başta, corona virüsü tanısı alan 0-19 yaş arasındaki çocuklarda deride soyulma, parmakta şişme, gözde kızarıklık gibi belirtiler ortaya çıktı. ABD'de, İtalya'da ve İngiltere'de geçtiğimiz Mayıs ayında bununla ilgili makaleler yayımlandı. Bunu ilk olarak Kawasaki hastalığına bağladılar ancak o aslında MIS-C. Çünkü bu çocuklar günler içinde hayatını kaybediyordu” şeklinde konuşan Prof. Dr. Ceyhan, Kawasaki’nin bu kadar ağır tablolara neden olan bir hastalık olmadığını vurguladı.

Türkiye'de Temmuz Ayından Beri Görülüyor
Corona virüsü salgınının ilk aylarında Türkiye’de MIS-C'in görülmediğini ancak tekrar vaka artışının yaşandığı Temmuz ayından itibaren sıklaşmaya başladığını belirten Prof. Dr. Ceyhan, “Sadece Hacettepe'de 27 çocukta görüldü. Diğer uzman arkadaşlarımdan aldığım bilgiye göre onlar da bu vakalara rastlıyorlar. Sadece Hacettepe'de 27 vaka varsa Türkiye'de yüzlerce hasta var demektir. Şu an toplam sayıyı bilmiyoruz ama bununla ilgili bir yayın hazırlamış bulunuyoruz. Dediğim gibi ne yazık ki bu Kawasaki'den çok daha ağır bir hastalık; bizdeki bu çocukların hepsi yoğun bakımda” şeklinde konuştu.

MIS-C’in romatizmal hastalıklar grubunda yer alan bir sendrom olduğunu belirten Prof. Dr. Ceyhan, hastalığın sitokin fırtınasında olduğu gibi bağışıklık sisteminin virüse cevap verirken kendi hücrelerine zarar vermesi ile ortaya çıktığını belirtti. Prof. Dr. Ceyhan, Kawasaki’den farklı olarak, kalp damarlarında şişme gibi etkenlerin tabloyu ağırlaştırdığını vurguladı.
ʻʻ
Çocuklar düşük riskli grupta görülüyordu. Ama bizim salgının en başından beri yaptığımız, çocukları corona virüsünden korumamız gerektiği yönündeki uyarıların dikkate alınması lazım.
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan

Hemen Uzmana Başvurun!

MIS-C ile ilgili diğer önemli bir sorun da bütün çocuklarda görülebilme ihtimalinin olması. “Herhangi bir risk grubu yok ve kimde gelişip gelişmeyeceği belli değil” şeklinde konuşan Prof. Dr. Ceyhan, aileleri uyarıyor:

“Çocuklarda direkt corona ölümleri az, belki hafif ve belki de belirtisiz geçiriyor ancak onlar hem virüsü yetişkin aile bireylerine taşımak hem de MIS-C hastalığı gibi riskler taşıyorlar. Aileler belirtiler konusunda çok dikkatli olmalılar. Deride soyulma, gözde kızarıklık, parmaklarda şişme gibi belirtiler gördüklerinde hemen bir uzmana başvurmalılar.”

Okulların Açılması Vakaları Artırdı
Çocuklarda multisistem inflamatuar sendromu gibi ağır tablolara sebep olan risklere karşın okullarda yüz yüze eğitimin başlatılması kararı tekrar gözden geçirilmeli mi? Son dönemdeki vaka artışının en önemli sebeplerinden birinin okulların açılması olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Ceyhan, “Bir insan grubunu haftada 1-2 gün bile olsa bir yerde bulundurursanız risk artacaktır zaten” yorumunu yaptı.

Prof. Dr. Ceyhan, tartışmalı başlayan yüz yüze eğitimin Türkiye'deki uygulanışı ile ilgili şunları söyledi:

“Öncelikle biz okulların açılmasının bir risk olduğunu kabul etmiyoruz ve dolayısıyla buna uygun tedbirler de almıyoruz. Madem okullar açıldı buna uygun kriterler ve tedbirler geliştirilmesi gerekiyor. Çünkü parktaki temasla okuldaki teması bir tutamazsınız. Halka tam veriler açıklanmıyor ama vaka sayılarının artışına-azalışına göre yüz yüze eğitimle ilgili kararlar alınması şart. Bu şekilde bir işleyiş çok daha güvenli olacaktır.”

‘Doğru Karar Değildi’

Peki yüz yüze eğitimde corona virüsü riskini azaltmak mümkün mü? Prof. Dr. Ceyhan, dünyadan şu örnekleri veriyor:

“Almanya Başbakanı Merkel, çocukların eğitimini önemsediğini ve gerekirse her yeri kapatıp çocukların risksiz bir şekilde okula gitmelerini sağlayabileceklerini söyledi. Fransa da tekrar bir karantina ortamına hazırlanırken, okulları kapatmıyor. Türkiye'yi düşündüğümüzde sosyal hayatı ve çalışma hayatını düzenlemeyip, kısıtlamalara gidilmeden okulları açmak doğru bir karar değildi.”
ʻʻ
ABD'de çocuklara her hafta ve öğretmenlere haftada 2 kere test yapılıyor. 1 tane bile pozitif vaka çıkarsa okulu kapatıyorlar.

Prof. Dr. Mehmet Ceyhan

MIS-C Ne Kadar Çoksa Corona da O kadar Çoktur

ABD'de yapılan araştırmalar, MIS-C’in toplumda görülme sıklığına bakarak, corona virüsünün yaygınlığı konusunda bilgi sahibi olunabileceğini ortaya koyuyor. “MIS-C normalde çok nadir görüldüğü için eğer bu vakalar çoksa bilin ki corona virüsü de orada yaygındır” şeklinde konuşan Prof. Dr. Ceyhan, önlem alınması konusunda uyardı.

Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü’nün 1 Eylül’de yayımladığı COVID-19 (SARS-CoV-2 Enfeksiyonu) Çocuk Hasta Yönetimi ve Tedavi Rehberi’nde MIS-C vaka tanımı şu şekilde yapılıyor:

1. 0- 21 yaş arası
2. 24 saatten uzun süren , >38.0°C ölçülmüş veya ailenin ateş varlığını bildirimi
3. Laboratuar tetkiklerinde inflamasyon kanıtı (En az 2 veya daha fazla kanıt varlığı), Yüksek CRP, Yüksek sedim, Yüksek fibrinojen, Yüksek prokalsitonin, Yüksek D-dimer, Yüksek ferritin, Yüksek LDH, Yüksek IL-6 seviyesi, Artmış nötrofil sayısı, Lenfositopeni, Hipoalbüminemi
4. Hastaneye yatış gerektirecek ağır hastalık tablosu
5. Çoklu organ sistem tutulumu (En az 2 veya daha fazlasının varlığı), Kardiyovasküler (Şok, yüksek troponin, yüksek BNP, anormal eko bulguları, aritmi), Solunum (Pnömoni, ARDS, pulmoner emboli), Böbrek (Böbrek yetmezliği), Nörolojik (Konvülsiyon, inme, aseptik menenjit), Hematolojik (Koagülopati, yüksek D-dimer düzeyi), Gastrointestinal (Yüksek karaciğer enzimleri, diyare, ileus), Dermatolojik (Eritrodermi, mukozit, diğer döküntü)
6. Alternatif başka tanı olmaması (bakteriyel sepsis, enterovirüs enfeksiyonu gibi miyokardit ile ilişkili enfeksiyonlar, stafilokoksik veya streptokoksik toksik şok sendromları gibi)
7. Geçirilmiş veya yeni geçirilmekte olan SARS-CoV-2 enfeksiyon kanıtı
(Aşağıdakilerden en az birisinin varlığı)
*SARS-CoV-2 RT-PCR pozitifliği
*SARS-CoV-2 seroloji pozitifliği
*SARS-CoV-2 antijen pozitifliği
*Semptomların başlamasından önceki 4 hafta içerisinde SARS-CoV-2 pozitif olgu teması

Kaynak

[@Canan]

Prof. Dr. Hasan Tezer, Çocuklarda Görülen Yeni Korona Belirtilerini Açıkladı

Bilim Kurulu Üyesi Prof. Dr. Hasan Tezer, fazla sarımsak tüketiminin kimseyi korona virüsten korumayacağını belirterek, korona virüse yakalanan çocuklarda ateş ve öksürüğün yanı sıra başparmakta kızarıklık ve şişlik gibi belirtilerin de olabileceğini söyledi.

Sağlık Bakanlığı Koronavirüs Bilim Kurulu Üyesi ve Gazi Üniversitesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hasan Tezer, Covid-19'u yakından tanıdıkça uzun süreli Covid-19 semptomlarıyla ilgili de bilgilerin gelmeye başladığını söyledi. Tezer, "Artık hangi organımızı nasıl tutabileceğini biliyoruz. Hangi hastaların yoğun bakım ihtiyacı gerektirebileceğini tahmin edebiliyoruz. Uzun süre yoğun bakımda kalmış hastaların özellikle de solunum cihazına bağlanmış hastaların, akciğer tutulumu olan hastaların bu süreci daha uzun sürede atlattıklarını biliyoruz. Ancak son öğrendiğimiz bilgilere göre de; koronavirüs geçirmiş, hastaneye yatışı gerektirmemiş kişilerde bile uzun süreli yorgunluk, halsizlik, kırgınlık, kas ağrılarının devam edebileceğini, hatta çok hafif etkilenen akciğer bulgusu olanların bile uzun süreli bir öksürük ataklarının meydana gelebileceğini biliyoruz" dedi.

'ÇOCUKLARDA PARMAKTA KIZARIKLIK VE ŞİŞLİK GÖRÜLEBİLİYOR'

Covid-19'da çocuklarda ateş ve öksürük gibi bulguların erişkinlere göre çok daha az görüldüğünü söyleyen Tezer, ancak çocuklar da beraberinde burun akıntısı, ishal, kas ağrıları ve burun tıkanıklığının da olabileceğini aktardı. Tezer, çocuklarda değişik cilt bulgularının da görüldüğünü söyleyerek, "Özellikle baş parmakta kızarıklık, şişlik gibi bulgularla değişik cilt bulguları ile gelebileceklerini de aklımızda tutmamız gerekiyor. Bunlar aslında bildiğimiz daha önceden de karşımıza çıkan semptomlar ama daha sık görmemiz sebebiyle yeni semptom gibi söyleyebiliriz. Tüm dünyada tüm total vakanın yüzde 1 ile 8'ini çocuk vakalar oluşturuyor. Ülkemizde de tüm total rakamın yüzde 8’ini çocuk vakalar oluşturuyor. Genel anlamda baktığımız zaman aslında yüzde 90 çocuk hastalığı hafif şekilde atlatıyor, yüzde 5’lik bir kısım ağır seyredebiliyor. Bunun da yüzde 1'inin altındakiler çok ağır yoğun bakım ihtiyacı gerektirecek şekilde seyrettiğini biliyoruz" diye konuştu.


‘SARIMSAĞIN SUYU SİZİ KORONA VİRÜSTEN KORUMAYACAKTIR'

Sarımsağın korona virüsten etkisi ve koruma sağladığıyla ilgili son dönemlerde sıkça haberler duymaya başladıklarını söyleyen Tezer, sarımsağın bağışıklık sistemi üzerine faydalı etkileri olduğunun bilindiğini ifade etti. Tezer, şunları söyledi:

"Ama sarımsağın suyunu ekstradan içip sarımsağı fazla fazla tüketmek sizi ekstra olarak koronavirüsten korumayacaktır. Böyle bir koruma sağlamayacaktır. Bunun yerine bolca çeşitli sebzeleri, meyveleri tüketmeniz, uyku düzeninize dikkat etmeniz, günde en az 6 saat uyku uyumanız, temiz havada spor yapmanız, kalabalık olmayan yerlerde yürüyüş yapmanız, biraz da stresten uzak durmanız, sosyal mesafeye, maskeye, hijyene dikkat ettiğiniz sürece sizi hastalıktan koruyacaktır.

Bize de sık sorulan sorular var; 'sarımsak fazla mı yiyeyim', 'portakal fazla mı yiyeyim', 'limon çok mu tüketeyim' gibi. Bunların size ek bir katkısı olmayacaktır. Bunun yerine hep söylediğimiz gibi sosyal mesafeye dikkat edelim, maskemizi doğru takalım ve el hijyenimizi doğru sağlayalım"

Kaynak