Tatlı Su Levreği ! Perca Fluviatilis

[@Dilaver]

Türkçe’de tatlı su levreği, kızılkanat levrek, testere gibi isimlerle tanınırken yabancı kaynaklarda perch, European perch, redfin perch, reddie, baars, barsch, perca, okun gibi isimlerle geçer, Trakya'da Havsa ve Edirne taraflarında Köstereç olarak ta adlandırılmıştır.

Tatlısu levreği (Perca fluviatilis), Percidae familyasından bütün Avrupa'da yaygın olan bir etçil tatlısu balığı türü.

Yurdumuzda Kuzey bölgelerdeki akarsu ve göllerde ve bunların denizle ilişkili acı sularında da bulunur. Terkos, Büyükçekmece, Sapanca göllerinde ve bunlarla bağlantılı nehirlerde, kanallarda ve daha pek çok akarsu ve gölde yakalanır. Avrupa’ da bu kadar yaygınken İspanya, İtalya ve Yunanistan’ da yerel balıklardan değildir; daha sonra salınmıştır. Sportif avcılığının zevkli olması neden ile amatörlerce tercih edilir.

Amerika’ daki yakın akrabası yellow perch (perca flavescens, sarı levrek) ile tüm yönlerden çok benzerler ama sadece akrabadırlar. Sudak ile de aynı familyadan olmalarına karşılık farklı alışkanlıkları ve yakalama teknikleri ile tatlı su levreği ayrı olarak ele alınmıştır.

Hem balıkçıların hem de tüketicilerin sevdiği lezzetli bir balık türüdür. Dış özelliklerinin bazıları Ağzı büyük, sırtı koyu zeytin yeşili, yanlara doğru açık yeşil, karnı beyazdır. Yanlarda yukarıdan aşağıya 5 – 8 siyah şerit vardır. Bu şeritler gençlerde daha da belirgindir. Kuyruk yüzgeci oldukça gelişmiştir, sırt yüzgeci tatlı su levreklerine özgü olarak iki parçalı olup ön parçası dikenlidir, üzerinde siyah lekeler vardır. Solungaç kapakları dikenlidir; bu dikenler de ele batabilir, hatta kesebilir. Karın ve anüs yüzgeçleri kırmızıdır. Pulları iri, derisi kalındır.

Tatlısu levrekleri 40 cm büyüklüğe kadar ulaşırlar, ama 50 cm büyüklükte tutulmuş olanlarıda vardır. Tatlısu levreklerinin böyle bir ölçüye ulaşmaları çok uzun sürer; 7- 8 yaş civarı ancak 25 cm boyunda olurlar.

Dişileri su kıyısının yakınında alçak su seviyesinde yumurtlarlar. Yumurtadan çıkan yavrular ilk önce su yüzüne çıkıp hava-torbalarını hava ile doldururlar. Bu yavrular akıntıdan derin sulara taşınırlar ve orada plankton'dan beslenirler. Birkaç hafta sonra alçak suya geri dönerler ve orada sivrisinek kurtçukları ve diğer böcek kurtları ile beslenmeye başlarlar.

Göllerde yaşıyan tatlısu levreklerinin yavruları henüz küçükken sazan yavruları ile aynı yemlerden beslendiklerinden dolayı, bir rekabet içinde yaşarlar. Bazı koşullar altında bu sazan yavruları, daha da büyümüş olan tatlısu levreğinin yemi olur. Gıda kıtlığı olan dönemlerde, tatlısu levreği yamyamlaşıp kendinden küçük tatlısu levreklerini yiyebilir.

Derin göllerde tatlısu levreği kış soğuğunu büyük derinliklerde geçirir. Bu zamanı atlatabilmeleri için en az 6 C° su sıcaklığına muhtaçtırlar.

Avrupa tatlısularına, diğer bir tatlısu levrek türü olan Gymnocephalus cernuus bırakıldığından beri, tatlısu levreğine yeni bir rekabet olmuştur.


Kaynak

Resimler: dpi.nsw.gov.au / whamz.com / gofishing.co.uk

[@Dilaver]

1960 da Finlandiya’da yapılan bir deneyde; soğutma ve ısıtma tertibatlı bir havuza alınan tatlı su levrekleri yavru balıklarla beslenmişler.

Su sıcaklığı 18 – 19 derece civarındayken levrek daha çok iri yavrulara saldırarak yemeği tercih etmiş. Saldırdığı yavrunun yüzme hızı önemli değilmiş.

Yavaş yavaş soğutulan su, kış aylarındaki gibi 5 – 6 dereceye düşünce levrek daha küçük balıklara saldırmaya başlamış ve hızla yüzenleri değil de daha yavaş yüzenleri tercih etmiş.

Aklınızda bulunsun!

Daha çok ağır akıntılı veya durgun suları severler. Su bitkilerini bol olması saklanma ve beslenme ihtiyaçları için gereklidir. Sert akıntılı nehirlerde ise daha çok sakin koylarda veya ters akıntı ile sakinleşen sularda bulunurlar. Bulanık suları avlanmalarını zorlaştırdığından pek sevmezler. Küçük levrekler sürüler halinde gezerken büyüdükçe yalnız dolaşma eğilimi artar.

Tatlı su levreği ilkbaharda yumurta dökümüne kadar hatta sonrasında sığlıklarda gezer.Yazın daha derin sularda ve çeşitli derinliklerde bulunur. Sonbaharda yavaş yavaş derinlere inmeğe başlar; kışın bulunduğu suyun en derin yerlerine çekilir. Avcılığı yıl boyu hatta buz üstünden bile yapılır.

Tabii, doğayı seven amatör balıkçılar her balığın olduğu gibi bu balığın da yumurtlama döneminde avlanmaz.

Yazları hatta sonbarın sonuna kadar martıların çığlıklar atarak suya daldıkları yerler tatlı su levreğinin yerini gösteren en iyi işaretlerdendir. Bu bölgede sıkıştırdıkları küçük balıkları avlayan levrekler martılara da yardımcı olurlar. Bu bölgede yapılacak atıp-çekme inanılmaz ölçüde başarılı olur. Hatta bazen çifte köstek kullanılır ve hemen hemen her seferinde iki köstek de dolar. Tabii bu arada yemlenen balık başka bir yırtıcı da olabilir mesela kocaağız gibi; bu sizin levrek yakalayamayacağınız ama başka bir balık yakalayarak eli boş dönmeyeceğinizin garantisidir. Yeter ki martıları bulun.

Tatlı su levrekleri atmosfer basıncından da oldukça fazla etkilenirler. Düşük atmosfer basınçlı kapalı bulutlu havalarda iştahlarını kaybeder iyi av vermezler. Yüksek basınçlı güneşli günlerde de tam tersi; gayet iyi av verirler. Güneş battıktan sonra levrek oltaya vurmaz. Yemlenmeye sabah başlayacağından sabahın erken saatleri en iyi saatler sayılabilir.

[@Dilaver]

Levrek avını da iki kısımda ele alabiliriz.


1. Yapay Yemlerle Avcılık


a. Atıp-çekme

b. Yapay sinekle (fly) avlanma

c. Sürütme


2. Doğal Yemlerle Avcılık


a. Şamandıralı takımlar

b. Yemli sarkıtmalar

c. Dip oltası

1. Yapay Yemlerle Avcılık

Her yırtıcı etobur balıkta olduğu gibi tatlı su levreğinin de en zevkli yakalama yöntemlerinden biridir. Kullanılan yapay yemler döner kaşıklar, kaşıklar, yumuşak plastikten balıklar, sasi (tvister) ve suni balıklardır. Ama ne yem olursa olsun tatlı su levreğinin özellikle kırmızı renkli veya kırmızılı yemlere büyük ilgisi vardır. Atıp çekmeye başlandığında veya bir müddet sonra balık civarda olsa bile yeme ilgi duymaz ve vurmaz. Vuruşun devamlılığını sağlamak için gerekiyorsa sık sık değişik yapay yemleri denemek gerekir.

Döner Kaşık

5 – 6 metre derinlikteki sularda 5 – 12 gr. döner kaşıklar kullanılır. Daha derin sularda aynı kaşıklar bedene ağırlık ilavesi ile 12 metre derinliklerde kadar kullanılabilir. Genel kural olarak açık güneşli havalarda koyu, bulutlu kapalı havalarda açık renkli kaşıklar tercih edilmelidir. 4 metre derinliğe kadar olan sularda 8 – 12 cm. boylu sabit kaşıklar kullanılabilir. Daha derinlerde avlanılıyorsa kurşun ilavesi ile kaşık ağırlaştırılabilir.

Kaşık

Plastik Balık

Yapay balıklar da tatlı su levreği avında iyi bir av aracıdır. Özellikle 7 cm. veya dah küçük boyda kırmızı başlı dalan veya yüzen yapay balıklar iyi sonuçlar verir.

Twister

Yumuşak plastik tvister, balık gibi yalancı yemler de zokalarla birlikte kullanılır. Bazı uygulamalarda kombine yemler mesela iğnesine bir tvister kuyruğu takılmış kaşık (en üstte sağda) balığın kaprisli zamanında iyi sonuçlar verir.

Sasi (Sassy)


Sassy denen yapay yemler de tüm levrek ailesinde olduğu gibi başarılı olur.

[@Dilaver]

a. Atıp Çekme (At-Çek)


Tatlı su levreği her derinlikte gezip avlanabilir. Balığı bulmak için mümkün olan her derinlikte denemeler yapmalıdır. Balığın bulunduğu derinlik tespit edildikten sonra da o derinlikte kalmaya çalışarak avlanmak verimli olacaktır.

Soğuk havalarda muhtemelen balık daha derinde olacaktır o nedenle atış yapıldıktan sonra bir müddet beklenerek yemin dibe inmesi sağlandıktan sonra çekmeye başlanmalıdır.

At-çek yapan bir balıkçı ...

Tüm atıp çekme uygulamalarında olduğu gibi çekilen yeme yaralı balık veya kaçan bir yavru balık görüntüsü verebilmek esas olandır. Bu amaçla düzgün monoton bir hızla çekmek yerine değişen hızlarla çekmek, yeme ufak sıçramalar yaptırmak etkiyi arttırır. Bu durumda zokalı takım kullanılması gereklidir; öyleki plastik yapay yem takılmış zoka dibe inerek ağırlık üstüne oturur. Bu durumda plastik yem dibe yaklaşık 30-45 derece açı ile durur. Zokanın yere oturduğu hissedildiğinde kamışın ucu ile takım toplanır ve aynı anda makina ile bir miktar olta ipi makinaya sarılır ve işlem bu şekilde devam eder.

Aynı takımda söğüt yaprağı gibi sabit bir kaşık kullanılıyor ise genelde dibe değmesine izin vermeden bir müddet salındıktan sonra aynı zokalı takım gibi çekilerek sarılır; tekrar boş bırakılır ve bu şekilde ava devam edilir.

Atıp çekmede kullanılacak takım, 1,90 – 2,4 metre, 5 – 25 gr veya 10 – 30 gr. atma kapasiteli kamış, 020 veya 025 olta ipinden olabilir. Genel kural olarak karadan daha uzun sandaldan daha kısa kamış tercih edilir. Kesici dişleri olmadığından çelik bedene gerek yoktur.

b. Yapay Sinekle Avlanma

Tatlı su levreğinin az ve kaprisli olduğu dönemlerde hem iyi sonuçlar verecek hem de çok zevkli olan avcılık yöntemidir. Aynen alabalık avında kullanılan takım kullanılır. Fly kamışı, makarası, olta ipi aynıdır; yapay sinek olarak en çok beyaz renkli ve kuru (yüzer) olanlar tercih edilmelidir.

Fly avı zevkli olmakla beraber atış yapılması oldukça zordur. Sıkı antreman ve ustalık gerektirir. Balık vurduktan sonra da çekilmesi aynı ölçüde ustalıktır. Fly avı BURADA anlatılmıştır.


c. Sürütme

Sürütme yaparken büyük ve normalde gürültülü sularda geziniliyor ise sessiz çalışan dıştan takma bir motor kullanılabilir; küçük ve sessiz sularda kürekle gezmeyi tercih etmek gerekir.

[@Dilaver]

2. Doğal Yemlerle Avcılık

Canlı veya ölü küçük balıklar, ak yem olmaya uygun tahtalı su balıklarının yaprak, şak şak yemleri, larvalar, solucan tatlı su levreğine doğal yem olarak kullanılır. Ölü olarak kullanılan yavru balıklar kuyruğundan, sırtından veya ağzından iğneye takılabilir. Canlı yemler sırtından sırt yüzgecinin hemen altından takılmalıdır; bu şekilde yem balığın uzun süre canlı kalması sağlanır. Ölü ve yaprak yemlerle yakalanan tatlı su levrekleri genel de daha iridir. Solucan özellikle soğuk günlerde en ideal yemdir.

a. Şamandıralı takımlar

Tekneden veya karadan uygulanabilen bir yöntemdir. 5-10 gramlık bir şamandıra ve tercihen kayar bedenli hazırlanır. İğne üçlü 1 veya 2 numara olabilir. Kamış karadan kullanımda 3, 3.30 metre sandaldan 3,40 olabilir, olta ipi olarak 020 veya 025 yeterlidir.

Tüm canlı yemler kullanılabilir solucan kullanılması durumunda iğne tekli 1 veya 2 numara solucan iğnesi (sapında kertikler olan) olmalıdır. Şamandıralı avcılık sabır gerektirir. Balığın bulunduğu derinliği aramak gerekebilir. uzun süre vuruş olmazsa beden boyu değiştirilerek tekrar atılmalıdır. Balık bulunduktan sonra aynı derinlikte devam edilir. Arada vuruş kesilirse ya balık o civarı terk etmiştir veya farklı derinliğe geçmiştir aramaya devam edilmelidir.

b.Yemli sarkıtmalar

Yemli sarkıtmalar genelde sandaldan kullanmaya uygundur. Akıntı altında veya sandalın kürekle hafifçe hareket ettirilmesi ile sürütme gibi de çalışır. Bu uygulamada yem olarak solucan daha geçerlidir. Altta hem ağırlık görevi görecek hem de balığın ilgisini çekecek yumuşak plastik yem takılıdır. Sarkıtma demirli sandaldan uygulandığı zaman çapari gibi hafifçe çekilip bırakılarak yemlerin hareketlenmesi böylece daha fazla ilgi çekmesi sağlanır.

İki köstek ve hatta gerekirse üç köstek dahi konabilir. Kamışla kullanılabileceği gibi el oltası olarak da düzenlenebilir. Kamış olursa 10 – 30 gr. 2,4 kamış 030 olta ipi 020 veya 025 köstek kullanılır iğneler solucan takmaya uygun 1 veya 2 numaradır, balığın boyuna göre 4 numaraya kadar çıkabilirsiniz. El oltasında 040 a kadar olta 030 beden, 025 köstekler uygun olacaktır.

Bu takımın daha çok alt iğnesine balık gelmesi balığın dipte yemlendiğini gösterir; veya bazı durumlarda levrek orta suya yükselerek buralarda oltaya vurur ki ağırlıklı sarkıtma indirilirken bu derinlik geçilip balığa yem gösterilemeyebilir. Peki bu durumda ne yapmalı?

Eğer akıntılı sularda isek takım yeldirme gibi kullanılır. Yani ağırlık ya çıkartılıp yada çok çok azaltılarak takımın yavaşca akıntı ile birlikte dibe inmesi sağlanır. Bu durumda eğer balık orta suda ise yavaş yavaş inen yemi görür ve alır; eğer dipte ise akıntı ile tüm iğneler dibe yayılacağından birden fazla balığı aynı anda yakalama şansı vardır.

Akıntı olmayan durgun göllerde ise yeldirme daha çok balığın orta suya yükselmesi durumunda başarılı olur; dipteki balıkların avında birden fazla iğne dolmayabilir, hatta fazlaca salınan takımda olta bedene sarılarak karışmaya neden olabilir. Bu durumda alınacak en iyi tedbir ağırlığı azaltmadan köstek boylarını kısaltarak daha kısa bedenle çalışmaktır.

Sarkıtma sürütme arası bir uygulamada iki köstekli aynı tür bir takım düzenleyerek solucan yerine ölü veya canlı bütün yemle yemleyerek sandalı kürekle hafifçe hareket ettirip tatlı su levreklerinin ilgisini çekmektir. Yem balıklar kuyruktan veya alt çenesinden iğneye takılabilir. Alt üst çeneden birlikte takmak da tercih ediliyor..

c. Dip oltası

Karadan atılmaya daha uygundur. Yemi tüm doğal yemler olabilir. Takım çalışır kurşunlu düzenlenirse daha başarılı olur. Uzun atış gereken durumlarda kamışın uzun olması faydalıdır. Takım, kamış 3 veya 3,30 metre, 20-60 gr. testli, olta ipi 035, beden 025 olabilir, makina 035 misinadan 100 metre sarabilmelidir. İğneler 1, 2 numara uzun saplı, teli kalın olmayan tipten olmalıdır. Kalın iğne yemi bozabilir. Hazırlanıp yemlenen takım karadan atılarak, olta ipinin boşluğu alınır ve takım işaretlenerek vuruş beklenir.

İşaretleme herhangi bir şekilde olabilir; mesela kamıştan sonra olta ipine küçük bir zil asmak en yaygın yöntemdir.

Benim tecihim kamıştan sonra değil, zili kamışın ortasından misinaya tutturmak. Böyle daha şık duruyor

Daha gelişmiş uygulamalarda yem-kontrol-sistemli makina ve elektronik vuruş ikaz cihazları kullanılır.

Oltanıza yakalanan tatlı su levreğini karadaysanız, kıyı da müsait ise çekip hiç acele etmeden çekip karaya alın. Kıyı müsait değilse kepçe ile almanız gerekir. Sandaldan yakalanan levrek eğer çekildiğinde yorgunsa pek çırpınamaz, iğne de genelde üst dudağa battığından başparmak balığın ağzına sokulup alt çeneden sıkıca kavranarak alınır. Balık çırpınıyorsa kepçe kullanılır. Tatlı su levreğini ön sırt yüzgeçlerinden tutmayın elinize batar can yakar. Solungaç kapaklarındaki dikensi uzantı elinizi kesebilir.

[@Dilaver]

Tatlı Su Levreği Temizleme ve Pişirme..

Efenim Levreği temizlemek çok zor gibi görünse de, aslında çok kolay.. İleride bu konuyu kendim resimleyip burada adım adım sizlere göstermek istiyorum. Fikir sahibi olmak için şu videoda çok iyi gösterilmiş..

Forum Gerçek Flash Dosyası

Levreği pişirmeyi de yine resimleyerek sizlere anlatacağım ama Tatlı Su Levreği en iyi tavada olur.

[@Basakca]

Tatlı su levreğini hiç görmemiştim balıkçılarda. Görünüm itibariyle deniz levreğine hiç benzemiyor. Tadı nasıldır ki?

Avlanış şekilleri ile amatör balıkçıları tatmin edici sanırım. Gerçi endamı da çok güzel. Kırmızı yüzgeçleri ayrı bir hava veriyor.

Sanırım bu hatun konuda sıralanan o çeiştli yemlerin hiç birini kullanma gereği duymamıştır. Üzerindeki bikinin lame rengi ile tatlı su da ne kadar yüzen ve yüzmeyen levrek varsa hepsi oltasına takılmak için sıraya geçmiştir.

[@Canan]

Tulum çıkarmakta ne var ki, ben de çıkarırım