Çevrimdışı
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
|
Jargon, Sokak Ağzı, Argo
Jargon, Sokak Ağzı, Argo
Bilindiği üzere toplumun farklı kesimlerinde, kurumlarında adına Jargon, bazen sokak ağzı, bazen argo dediğimiz dilin aynısı ve fakat bozulmuş şekli ile konuşmalar olur. Bunları hep anlarız, bazen de yadırgarız. Örneğin Wikipedia kaynaklarında Jargon şöyle tarif edilmektedir;
“Jargon" = Bozulmuş dil anlamına gelen Fransızca bir kelimedir. Fikri, mesleki veya belli bir kesit içinde ortak yönleri olan, ortak zevk, iş, uğraş veya birliktelik içinde olan kişilerin kullandığı, zümre dışındaki insanların anlamayacağı şekilde oluşturulan bir dil veya ortak ağız, ortak ifade olarak tanımlanır. “
Bu tarifden hareketle, pazarcı Jargon’dan bir örnek; Gel, gel abla gel, allı verelim morlu verelim açıksa koyuverelim! Çağrının İki mana içerdiği yoruma tabi.. Peki, yine kaynaklardan birkaç Jargon Örnekleri:
Avazın dalaş = güzel kadın,
Çaşların geviyi geşlemiş = Hayvanların samanı azalmış,
Avzın ga = Önemli adam gibi.
Örneğin günümüz genç neslinde en çok duyduğumuz; Ohaa, harbi lan. Ohaa= büyükbaş hayvanlar güdülürken çobanları tarafından yanlış yola girilmemesi konusunda uyarma komutu.
Harbi=gerçek=reel anlamında, lan ise imam hazretleri lüğatında kardeş demek, başka lüğatlarda aşağılamak adına söylenen bir kelime.
Salağa yatmak’ = Aklı kısa rolü oynamak.
Herkesin bildiği gibi tüm dillerde ve Türkçe’de Argo var, acaba nasıl tarif ediliyor.. Argo ne demektir? Yine wikipedia kaynaklarından Argo; bir dilin parçası olmakla birlikte, toplumun belli bir çevresi tarafından kullanılan, kendine özgü sözcük, deyim ve deyişlerden oluşan özel bir dildir. Argoda kelimelerin anlamı örtüktür. Eski anlamlar yeni anlama kavuşturulur. Argo, uydurma, yakıştırma, benzeştirme, kelimeye farklı bir anlam yükleme, anadildeki kelimeyi bozarak başka manaya gelecek şekilde kullanma, yabancı kelimelerle yerliyi birleştirme gibi yollarla oluşan bir dilcedir. Argo en çok da mizah ve küfürlü söyleyişler oluşturmak amaçlı oluşur. . Eskiden külhanbeyi ağzı denilen argoya günümüzde, bitirim ağzı, ayak takımı ağzı, seviyesiz, seviyesiz ağzı, süfli işler ağzı gibi adlar da verilmektedir. Wikipedia tarifi böyle.
Pof = Boş, değersiz anlamına gelen
Mangır = Para yerine kullanılan,
Papel = Kağıt para,
Manita = Sevgili anlamına gelen,
Mavra = Boş laf anlamına gelen,
Racon = Adet usül,
Şabanlık = Aptallık sersemlik
Keklemek =Kandırmak aldatmak.
Araklamak = Çalmak,
Atmasyon = Asılsız anlamsız,uydurma,yalan söz veya haber,
Tırnakçı = Hırsız, yankesici,
Uyutmak = Aldatmak, kandırmak,
Uyuzlanmak =h Huylanmak, şüphelenmek,
Volta = Bir aşağı, bir yukarı dolaşma», yaylanmak «çekip gitmek.
Tamda burada Polis ile işi olanlar, Polis yazışma ve konuşmalarında geçen konuşmalar; “Şahıs, almak, merkeze intikal etmek” gibi yazışma tekniği dahi normal Türkçe yazışmalardan farklı, kelimelere değişik anlamlar yükleyecek tarzda konuşma ve yazışmalar!
Bölgelerimizde şive veya ağız olarak yorumlanan ve adına lehçede denilen konuşma biçimleri, yörelerin bazen Jargon oluşturmuş halleri bazen de yöreye özgü ağız ile lehçenin argosu dinleyenleri hem güldürür hem düşündürür ama lehçeleri asla seviye düşüklüğüne bağlayamazsınız. Gelmeye çalıştığımız yer TBMM çatısı altında engin kültürleri ile argo ve küfürleri birbiri ardına dizmede mahir bazı vekillerin meclis tutanaklarına geçen eşsiz veciz söylemleri. Sokak dili Argonun meclis diline yansıması ile seviyenin ne kadar aşağılara düştüğünü anlamak, anlatmak için yazışıyoruz.
Eğer 2015 seçimleri sonrası parlamentoyu oluşturacak vekiller de aynı Jargon, aynı Argo ile meramlarını anlatmaya kalkarlarsa TBMM vekilleri nitelik ve nicelik açısından her zaman irdeleneceklerdir. Tıpkı bu günkü olduğu gibi.
Parlamentodan konuşma örnekleri içinde geçenlerden bazı örnekler sunmak olası ama, bakarsınız parlamentonun manevi şahsiyetine hakaretten dava açılır, bu bakımdan örnekleri yazmaktan imtina ediyorum ama parlamento oturumlarını izleyenler nelerin kelime dizisi içinde kullanıldığını çok iyi bilirler.
Endişemiz sokak ağzı da denilen bir konuşma dilinin parlamento resmi dili haline dönüşeceğidir! Amacımız ve gayemiz sokak dili parlamentoya malzeme olmasın seviye düşüklüğü olmasın parlamenterler kimi temsil ettiğinin farkında olsunlar.
01.02.2015 - Mustafa AKTEN
|