Venedik Cumhuriyeti | Venedik Şehri - Venezia

[@LaLe]

• Başkent: Venedik
• Resmi dili: Venedikçe, Latince, İtalyanca
• Dini: Katolik
• Yönetim: Cumhuriyet
• Dük veya Doçe: 697 – 717 Paolo Lucio Anafest
• 1789 – 1797: Ludovico Manin
• Kuruluş Tarihi:697
• Zadar Antlaşması: 27 Haziran 1358
• Yıkılış Tarihi: 1797

1796 Yılında Venedik Cumhuriyeti

Günümüzde Venedik’in
İtalya’nın ve Veneto Bölgesi’ndeki Konumu

Venedik Cumhuriyeti 8. yüzyıl ile 18. yüzyıl arasında İtalyan yarımadasında bugünkü Venedik kenti civarında hüküm sürmüş olan bir kent-devletti. Genellikle "En sukünetli" anlamına gelen Serenissima sözcüğüyle anılırdı. Venedik kenti başlangıçta Bizans İmparatorluğunun bir parçasıydı. 9. yüzyılda bağımsız oldu. Orta Çağın ortalarında büyük bir deniz filosu kurarak Akdeniz ülkeleriyle yaptığı ticaret sonucu zengin bir ülke haline geldi. 1204 yılında Konstantinopolis'i (İstanbul) talan eden 4. Haçlı Seferinin başını çekti. Venedik bu seferin sonucu olarak Girit adasını eline geçirdi.

1271-1295 yılları arasında Venedikli tüccar Marko Polo ilk defa Avrupa'dan İpek Yolu'nu izleyerek Çin'e kadar ulaştı. Moğol kağanı Kubilay Han'ın huzuruna çıktı ve yolculuklarının öyküsünü bir kitap haline getirdi. 1348 yılında çıkan bir veba salgını Venedik'in nüfusunun yarısının ölmesine neden oldu. Osmanlı Devletinin Yunan yarımadası, Sırbistan, Arnavutluk, Bosna-Hersek'i fethetmesiyle Venedik birden bire Osmanlı Devletiyle deniz ve kara komşusu haline geldi. 1463 - 1478 arasında süren uzun bir savaş sonunda Venedik Osmanlı Devletiyle barış anlaşması yapmağa razı oldu. İşkodra, Akçahisar kentleriyle Limni ve Eğriboz adalarını Osmanlılar'a bırakmayı ve her yıl Osmanlı Devletine 10.000 altın ödemeyi kabul etti. Ayrıca bu anlaşmanın bir parçası olarak 72. Venedik dükü Giovanni Mocenigo ressam Gentile Bellini'yi Fatih'in tablosunu yapmak üzere İstanbul'a gönderdi.

1489 yılında Venedik donanması Kıbrıs'ı ele geçirdi. Ama 1571 yılında adayı Osmanlı Devletine kaybetti. 1645 yılında Girit'i, 1669'da adadaki Kandiye kalesini, 1718'de de yakın küçük adacıkları Osmanlı Devletine bırakmak zorunda kaldı. 15. ve 16. yüzyıllarda Venedik Cumhuriyeti İtalya yarımadasındaki Floransa, Roma ve Cenova gibi diğer kent-devletlerle birlikte Rönesans döneminin en önemli kentleri arasında yer aldı.

1797 yılında Napolyon Bonapart Venedik'i işgal etti ve kenti Avusturya-Macaristan İmparatorluğuna devretti. Böylece Venedik Cumhuriyetinin 1000 yıla yakın süren bağımsızlığı sona ermiş oldu. 1866 yılında da kent ilk defa olarak İtalya'nın bir parçası haline geldi.

[@LaLe]

Ve… Aşkın Şehri Venedik

Dünya üzerinde görebileceğiniz en sihirli mekanlardan biridir Venedik. Denizin ortasına kondurulmuş muhteşem yapılardan oluşan ve üzerinden geçen yüzyıllardan etkilenmeden günümüze gelen bu güzel şehir, insanın görmeden ve içinde yaşayıp o nemli havasını solumadan gözünde canlandırabileceği bir yer değildir. Venedik, kuzey İtalya'nın doğusunda Adriyatik denizi kıyılarında karaya 4 kilometre uzunluğunda kara ve demir yolu köprüsü ile bağlanan, yaklaşık 118 adacık üzerine kurulu bir ada şehirdir. Venedik'te adacıkları birbirinden ayıran 175 kanal (yaklaşık 38 kilometre uzunlukta) ve birbirine bağlayan 400 köprü bulunur.

Venedik, tarih boyunca Avrupa’nın en önemli ticaret başkentlerinden biri olmuştur. Venedikliler, Türklerden ve Araplardan öğrendikleri sayı sistemi ile ticaret aritmetiğini en üst düzeye çıkarmışlar ve bu nedenle bütün Avrupalı tacirler bu aritmetiği öğrenebilmek için Venedik'te açılan birçok okula gelerek eğitim almışlardır. Venedik nüfusu o dönemlerde 300.000 civarında iken, günümüzde 72.000'e kadar düşmüş ve halen azalmaktadır. Yaşlı nüfusun yoğunlukta olduğu Venedik, artık anakarada bulunan Mestre adı verilen yeni şehre doğru kaymaktadır. Venedik'te yaşayanların %50'den fazlası geçimlerini turizmden sağlamaktadırlar. Bugüne kadar ki rekor bir günde 150.000 turisttir. Bu kadar turistik olması ve her şeyin deniz yoluyla taşınması sonucu fiyatlar İtalya'nın geneline göre %10 daha pahalıdır.

Suların arasında sokaklar, küçücük köprüler, daracık sokaklar, zamanına göre bence oldukça yüksek binalar, öyle ki dibine güneş gelmiyor. Şehrin içinde kıvrılan, gondolların gezinti yaptığı kanalın derinliği 1.5 metre. Doğal olarak merak edilen şu: O kocaman binalar bu kadar suyun içinde nasıl dimdik yüzyıllara meydan okumuşlar? Tüm binaların altında özel bir ağaçtan yapılmış kazıklar varmış. Suyun dibi çamur olduğundan, evlerin temeli de kazıklardan oluşuyormuş. Santa Maria Della Salute isimli beyaz bir inci gibi parlayan karşı adadaki kilisenin altında 1 milyon kazık varmış. UNESCO tarafından da korumaya alınmış. Bunca yüzyıl o kocaman binaların yüküne nasıl dayanmışlar hala hayret edilesi bir gerçek.

Yüzlerce parça adacıktan oluşan Venedik birbirine küçük köprüler ile kenetlenmiş. Şöyle kuşbakışı canlandırsanız gözünüzde, sanki birbirine bağlanmış yamalar gibi görünebilir aslında. Bunun dşında ulaşım için eskiden gondollar kullanılırmış. Gondollar standart taşımacılık aracıymış vaktiyle. Şimdi ise belirli bir ücret ödeyerek tur attığınız araç olmuşlar. Bu meslek babadan oğula geçermiş ve göründüğü kadar da kolay değilmiş. Eğer ucuz bir gondol gezintisi yapmak isterseniz, 6 kişi bir araya gelerek kişi başı daha az bir miktar ödeyebilirsiniz. Buna alternatifiniz de Grande Canal (Büyük Kanal) üzerinde 82 numaralı vaporetto (deniz otobüsü) ile yaklaşık bir saat süren bir "grande "tur olabilir. Bu arada vaporettoya binecekseniz o sıcak havada açıkta oturmak serinletici etki yapabilir ama bünyeniz biraz nazlı ise akşam da otelde ateşiniz çıkabilir. Denenmiştir, fena çarpıyor.

Venedik'te gezerken belki dikkatinizi çeker, Büyük Kanal 'da genelde karaya yakın yerlerde suyun üzerinden görünen kazıklar dikilidir. Bunlar, gemiler sığ yerlere/ karaya oturmasın diye kılavuz olarak çakılmış direklermiş. Venedik'in daha çok maskeleri ile ünlü bir karnavalı var. Bu aslında dini bir kutlama imiş. Şubat ayından Paskalya'ya kadar oruç tutuyorlar. Bu karnavalda tarihi kıyafetlerini giyiyorlar, dükler, düşesler gibi oluyorlar. Kutlama her yerde yapılıyor, ama sadece Venedik'te maske takılıyormuş.

Sokak tiyatrocuları utandıklarından dolayı maske ile dolaşırlarmış o zamanlar. Ancak ne zaman bu maskelerin arkasına saklanarak çılgın eğlenceler, sapkınlıklar ve cinayetler işlenmeye başlandıktan sonra karnavalı yasaklıyorlar. Venedik bu tip tarihi bir çekim merkezi olmasının dışında 2 yılda bir çağdaş sanatçıların bir araya geldiği bienal ile, bir de film festivali ile ünlü.

[@LaLe]

Venedik Evlerinin Yapımı

Şehir milyonlarca meşe, karaçam ve karaağaç kazıklarının üzerine inşa edilmiş. Çamurun altında sert kil tabakası olduğunu keşfettiklerinde, buraya kazıkların üzerinde binalar inşa edilebileceğine karar verilmiş ve yakındaki Istria’dan ağaç gövdeleri getirtilip, bunlar katran ve yağ ile sıvandıktan sonra iplerle birbirine bağlanıp zemine çakılmış ve aralarına kil doldurmuşlar.

Kazıkların üzerine yapılan ilk kat, iki kat karaçamdan sal biçiminde olup, kenarları tuğlalarla sağlamlaştırılmış. Bunun üzerine temel atılmış sonrasında ise binayı oluşturan duvarlar yapılmış. Kazıkların üzerine binen yükü hafifletmek için, evlerin duvarları içleri boş olan kil kiremitlerden yapılmış. Mermer ve Istra taşı görüntüsü vermek için, isteğe bağlı olarak evlerin dışı özel bir sıva ile kaplanmış (bknz. Stucco Veneziano). Rialto Köprüsünin 12.000, Campanile San Marco’nun 100.000 , Santa Maria della Salute Kilisesinin ise yaklaşık 1.1 milyon kazık üzerine kurulu olduğu söyleniyor. Tam olarak sayı bilinmediğinden, rakamlar da kesin olarak verilemiyor. Kanala giren büyük gemilerin zemine oturmasını engellemek için zeminde açılan oluklar, suyun gelgit seviyesini yükseltmiş. Suyun yükseldiği zamanlarda evlerin zeminini su bastığından, birçok ev oturulacak durumda değilmiş.

Kanalın Temizlenmesi

Venedik Cumhuriyetinin bağımsızlığının sona ermesinden sonra kanallarda temizlik yapılması ihmal edilmiş. 1 metreye varan çamur ve yosunlar kanallarda birikmiş. Özellikle suyun inişlerinde etrafa keskin bir koku yayılmaya başlamış. Çamur ve yosun birikintilerinden dolayı drenaj sisteminin bloke olması birçok kanalı kullanılmayacak duruma getirmiş. Daha sonra kanallar sistemli bir şekilde temizlenmeye başlanıp hem kötü koku, hem de tıkanıklıklar bertaraf edilmiş.

Büyük Kanal (Canal Grande)

Canal Grande yaklasik 4 km uzunlugunda, 30 ile 70 m genisliğinde, derinliği 5 metreye varan Venedik'teki en büyük kanal. Kanal S seklinde aktığı için "Volta die Canal" olarak isimlendirilir. Canal Grande'ye yaklaşık 45 diğer küçük kanallar bağlanmaktadır. Kanalın sol tarafinda San Marco, Cannaregio ve Castello, sol tarafinda ise Dorsoduro, San Polo ve Santa Croce bölgeleri bulunur.

St.Marco Meydanı (Piazzetta Dı San Marco )

San Marco meydanı, Venedik'in turistler ve güvercinler tarafından en çok ziyaret edilen meydanı. San Marco meydanı 175 uzunluğunda, 82 metre genişliğindedir. Fransız Yazar Alfred de Musset meydan için "Avrupa'nin Salonu", Napolyon ise "Avrupanın en güzel şenlik alanı" ifadesini kullanmıştır.

Markusdom

Meydan eskiden düklerin aldıkları kararları açıkladıkları, Markus kilisesinin önündeki kücük bir alandı. Daha sonraki konumuna 13. ve 16. yüzyıllar arasındaki çalışmalar sonucunda ulaşmıştır. Alanın deniz tarafında, her iki tarafında birer tane sütun yer alır. Birinin üzerinde St.Marco'dan önce şehrin korucusu olan Bizans Kraliçesi Teodora'nin heykeli diğerinin üzeride ise Kentin koruyucusu St.Marco'yu sembolik olarak temsil eden ve Venedik'in de sembolü olan bronz bir aslan heykeli yer alır. Bu sütunlar Venedik'e 1125 yılında getirilmiş ve bugünkü yerlerine 1172 yılında Rialto Köprüsü'nün de ilk mimari olan Niccola Starantonia tarafından dikilmişlerdir. Eskiden bu sütunların arasında özellikle ölüm suçları infaz edilmekteymiş.

Büyük kanal'dan başlandığında (soldan sağa) meydanda sırasıyla şu binalar yer alır: Dükler Sarayı, Porta della Carta, Saat kulesi, Procuratie Vecchie, Procuratie Nove, Campanile ve Biblioteca Marciana. Meydandaki ünlü kahvehaneler zamanında bir çok ünlüyü konuk etmiş. Meydanın ve İtalyanın en eski kahvehanesi olan Caffe Florian (1720 yılında inşa edilmiş) birçok yazar, şair ve müzisyenin buluşma yeriymiş. Goethe, Thomas Mann, Marcel Proust, Hemingway ve Twain bu kahveyehaneye gelirlermiş, hatta Richart Wagner Giuseppe Verdi ile karşılasmamak için meydanın diğer tarafındaki Caffe Lavena’ya gidermiş.

Büyük Kanal

[@LaLe]

Campanile di San Marco

Venedik'teki Aziz Mark Basilikası'nın çan kulesidir. Ayni isimdeki meydanda yer alır. Şehrin sembolü ile tanımlıdır. Kule 98,6 metre yüksekliğinde, Basilika'nın ön tarafında San Marko meydanının köşesinde ayakta duran tek kuledir. Basit bir forma sahiptir. Gövde düz tuğla sütünludur. 12 metre bir tarafta, 50 metre boyunda, yukarıda çan kulesi şeklinde kubbelenir. 5 adet çana ev sahipliği yapar. Çan kulesi sahanlığı küb ile kapatılır. Birbiri ardı sıra gelen cepheler Venedik'in dişi temsilcisi La Giustizia: Justice ve yürüyen aslan figürlerini gösterir. Kule piramit tepe şeklinde kapatılır. Onun tepesinde baş melek Gabriel (Cebrail) durur. Çan kulesi 1902 yılındaki çökmesinden sonra 1912 yılında yeniden inşa edildi ve tamamlandı.

St. Marko Meydanı ve Markus Kulesi

Fondaco dei Turchi (Palazzo dei turchi)

Fondaco dei Turchi, 13. yüzyılın ilk yarısında Giacomo Palmier tarafından inşa edilmiş bir saray. Venedik'in en eski saraylarından birisi olan Fontego dei Turchi kıvrımlı bağlantıları ve ince sütunlari ile Bizans dönemi mimarisinin tipik bir örneğidir. 1621'den itibaren Türk tüccarlar sarayı ticaret merkezi olarak kullanmaya başladılar. 1838'e kadar olan bu süreçte orada ikamet eden Türkler binaya bir cami ve hamam inşa etmişler ve sarayın mimarisini kısmen değiştirmişlerdir. Ayrıca 19. yüzyılın ikinci yarısında başlayan restorasyon çalışmaları esnasında sarayın üst kısmına kubbe biçimde eklemeler yapılmıştır. Saray 1923’den beri Venedik Doğa Tarihi Müzesi (Museo di Storia Naturale di Venezia) olarak kullanılmaktadır.Fontego dei Turchi Canal Grande'nin sağ tarafinda San-Marcuola istasyonu'nun karşısında bulunmaktadır.

Dükler Sarayı (Palazzo Ducale)

Pembe Verona Mermeri ve beyaz Istra taşından yapılmıştır. Gotik Üsluptadır. Venedik dukalarının ikametgahı ve yönetim merkezidir Yapının bir bölümü hapishane olarak da kullanılmıştır. İçi fresk tekniği ile yapılmış resimlerle süslenmiştir.

Ca' d'Oro Sarayı

1428 ve 1430 yılları arasında Contarini ailesi için inşa edilen Ca' d'Oro (tam olarak Palazzo Santa Sofia), Venedik Büyük Kanal'daki en güzel saraylardan biri olarak kabul edilir. Sarayların en eskilerinden biri, duvarlarının yaldızlanması ve krom rengi kaplı olması dolayısıyla Ca' d'Oro (golden house: Altın ev) olarak bilinir.

Fenice Tiyatrosu (Teatro La Fenice)

Fenice Tiyatrosu Venedik'in en bilinen ve en büyük Opera binası. Dünyaca ünlü pek çok opera eserinin prömiyerleri burada yapılmıştır.

St.Marco Kilisesi (Basilica di San Marco )

Venedik Katedrali olarak da tanınan St.Marco Kilisesi (veya Bazilikası), bu deniz cumhuriyetinin gücünün de bir göstergesidir. 828 yılında Mısır'ın İskenderiye kentinden Venedikli iki tüccarın getirdiği St.Marco'ya ait rölikler ( kutsal sayılan birine ait vücüt parçaları veya eşyalar) kente bir onur kazandırır. Rölikler önce St.Thedora Kilisesi'nde muhafaza edilir. Dük Giustiniano Partecipazio Venedik'e ve St. Marco'ya yakışır bir kilise yapılmasına karar verirse de Onun bu isteği kardeşi Giovanni Partecipazio tarafından projelendirilir ve 832 yılında binanın inşaatı, 883 yılında ise dekorasyonu tamamlanır.

St. Marco Kilisesi ve Dükler Sarayı

976 yılında çıkan bir ayaklanmada Dükler Sarayı yanar ve alevler bitişikteki Kiliseye de oldukça zarar verir. Kilisenin restorasyonu ise 1000 yılına doğru Pitro Orseolo tarafından yapılır. Daha sonra Dük Domenico Contarini mevcut kilisenin güzel olmadığına karar verir ve yıktırır. 1063 yılında yetenekli öğrencilere bir proje yaptırır ve yapılan bu projeyi hayata geçirtir. Kilise 1073 yılında tamamlanır. St Marco Kilisesi Bizans Mimarisine öykünülerek planlanmış olmasına rağmen her dönemde getirilen bir çok parça ile Gotik, İslam ve Rönesans Üsluplarının özelliklerini de taşır.

Saat Kulesi, St.Marco Meydanı'nın doğusundadır. 1496-1499 yılları arasında Mauro Coducci tarafından yapılmıştır. Kulenin iki yanında daha alçak olan binalar 1500-1506 yılları arasında Pietro Lombarda tarafından yapılmıştır. Kulenin üzerinde yer alan terasta bronz döküm olarak yapılan bir çan ve bu ana ellerindeki balyozlarla saat başı vuran iki erkek heykeli yer alır.

Ca’Pesaro Müzesi

Bir 17.yüzyıl, Rönesans Mimarisi uygulaması olan Ca' Pesaro 1679-1710 yılları arasında inşa edilmiştir. Mimarı olan Baldassare Longhena binayı tamamlayama endişesi yüzünden ölmüştür. Ca'Pesaro günümüzde Müze olarak (The International Galleri of Modern Art and The Oriental Art Museum).

Ca’Rezzonico Müzesi

Ca' Rezzonico, Bon ailesi tarafından iki katlı bir ev olarak kullanılıyordu. Evin Reisi Filippo bon buraya geniş bir saray yaptırmaya karar veriyor. Sarayın yapımı uzun yıllar sürüyor. 19.cu yüzyılda Civit Koleji olarak kullanılıyor, daha sonra mirasçıları ile sorunlar yaşanıyor ve satılıyor. Bir çok kişi tarafından el değiştirdikten sonra, 1936 yılında halk müzesi olarak açılıyor. Ca’Rezzonico bugün Venedik'in en zarif müzelerinden biridir. Burada büyük saraylar için dizayn edilmiş objeler sergilenmektedir.

Marciana Kütüphanesi - Biblioteca Marciana

Marcus Meydanında bulunmaktadır ve İtalya’nın en büyük Kütüphanelerinden biridir. Arşivinde çok değerli Latin, Yunan ve Doğu el yazmaları bulunmaktadır.

[@LaLe]

Kanallar Üzerindeki Köprülerden Bazıları



İstasyon Köprüsü (Ponte degli Scalzi)

Büyük Kanal üzerindeki üç köprüden ilki. Köprü 1858 yılında metal olarak yapılmış, 1934 yılında ise beyaz taşla kaplanmıştır.

Rialto Köprüsü

Venedik kentinin en renkli mekanlarından biridir. Yalnız iki yakayı birbirine bağlamakla kalmaz; aynı zamanda cıvıl cıvıl bir alışveriş mekanıdır. Rialto köprüsünün üzerinde, girişinde ve çıkışında birbirinden güzel cam eşyalar, maskeler, kuklalar, ayakkabı-çanta ve meyve sebzeden tutunda şekerleme ve çöreklere kadar satın alabilecek her şeyi bulabilirsiniz. Bütün bu alışveriş keyfinin ötesinde Rialto Köprüsü'nün üzerinden Grand Canal manzarası bir harikadır.

Rialto Köprüsü (Venedik – İtalya)
Geniş Konusu İçin Tıklayınız



Accademia Köprüsü

Büyük Kanal üzerindeki sadece dört köprüden biridir. Kanalın güney sonundan karşıya bağlanır ve Accademia galerileri olarak adlandırılır. İlk defa en erken 1488 yılında yapılması önerildi fakat 1854 yılına kadar inşa edilemedi. Alfred Neville tarafından dizayn edilen orijinal çelik yapı yıkıldı ve yerine taş köprü isteği yaygın olmasına rağmen 1930 yılında ağaç köprü yapıldı. İkinci köprü, (tehlikeli durumdaydı) temelinden yıkıldı ve 1985 yılında eskisinin özdeşi olan günümüzdeki köprü yerleştirildi.

Ponte Dei Sospiri - Son Nefes Köprüsü

Dükler Sarayı ile Yeni hapishane arasında kapalı olarak inşa edilmiş bir köprüdür. İsmini muhtemelen buradan cezaevine giden mahkumların Venedik'e son kez bakmasından almıştır.Kimileri burayı işkence köprüsü ya da iç çekişler köprüsü olarak da anmaktadır.

Özgürlük Köprüsü (Ponte Della Liberta)

Anakarayı Venedik şehirine bağlar. 1931 yılında mimar Eugenio Miozzi tarafından dizayn edilmiş, 25 Nisan 1933 tarihinde de Benito Mussolini tarafından Ponte Littorio adı altında trafiğe açılmış. Köprü 3.850 m uzunluğunda, 22 metre genişliğinde ve Venedik şehrine bağlanan tek erişim yoludur. Köprü İkinci dünya harbinden sonra faşizmden kurtulmanın anısına Özgürlük Köprüsü adını almıştır.

[@ReaL]

Venedik'e gidecektim, vazgeçtim..

Heryerini görmüş oldum...

* * *

Ben orada yaşasam, ölmem ya...

Ellerine sağlık, teşekkürler LaLe...

İlave edilecek hiç birşey bırakmamışsın...

[@Paneb]

Kanalizasyon sorununa nasıl bir çözüm üretmiş bunlar, sürekli tutuyorlar mı Altımda toprak olmadan toprak altına girmek istemem, tırsıtıcı benim açımdan Ama konu çok güzel, dağıtmadan çıkayım ben bi.

[@Smyrna]

Her yer deniz... Bir İzmirli'nin arayıpta bulamadığı...

Teşekkürler Lalem...

Harika bi konu hazırlamışsın.

[@Seyyah]

Bak bak bitmedi valla...
Ellerine, sabrına sağlık....

[@LaLe]

Orjinal Mesaj Sahibi Pharos

Bak bak bitmedi valla...
Ellerine, sabrına sağlık....

Bu ancak birçok şeyi kırptıktan sonra ortaya çıkan

Güzel bir şehir, tarihi binaları çok güzel, tarihçeleri de ona keza. Artık ara ara eklenir gerisi.