2020 Yılının Bilimsel ve Teknolojik Gelişmeleri

[@OkyanusunKalbi]

2020 Yılının Bilimsel ve Teknolojik Gelişmeleri

Salgınlar, depremler ve felaketlerle geçen 2020 yılında birçok teknolojik ve bilimsel gelişme de yaşandı. İşte 2020 yılının teknoloji ve bilim alanındaki önemli gelişmeleri.

ACI VERMEYEN MİKRO İĞNELER
Bir kağıt yaprağının derinliği ve bir insan saçı genişliğindeki küçük iğneler, insanlara ağrısız iğne yapma ve kan testi imkanı sunuyor.

Mikro iğneler, altta yatan sinir uçlarına zarar vermeden deriye nüfuz edebiliyor. Bu iğneler ayrıca, kan testlerinin evde yapılarak laboratuvara gönderilmesine veya yerinde yapılmasına da imkan sağlıyor.

GÜNEŞ ENERJİLİ KİMYA
Günümüzde kimyasalların çoğunu üretmek fosil yakıtları kullanmayı gerektiriyor. Ancak bu yeni yaklaşım, atık karbondioksiti yararlı kimyasallara dönüştürmek için güneş ışığını kullanarak sektördeki salınım oranını azaltmayı hedefliyor. Proje ile ilaçlardan deterjanlara, gübre ve tekstil ürünlerine kadar her şeye dönüştürülebilen atık gazdan faydalı bileşikler üretmek için güneş enerjisi rafinerileri kurmayı hedefliyor.

SANAL ORGANLAR
Gerçek insan organlarından alınan yüksek çözünürlüklü veriler, o organın işlevini kontrol eden mekanizmaların karmaşık bir matematiksel modeline dönüştürülüyor. Daha sonra ortaya çıkan denklemleri çözen bilgisayar algoritmaları, tıpkı gerçek bir organ gibi davranmaya başlıyor. Araştırmalara göre, bu şekilde oluşturulan sanal organların, ilaçlar ve tedavilerin ilk değerlendirmeleri için daha hızlı, güvenli ve daha az maliyetli sonuçlar vermesi bekleniyor.

SPATIAL COMPUTING
Fiziksel ve dijital dünyayı bir araya getirme projesi olarak görülen 'spatial computing' projesi, çağımızın en önde gelen teknolojilerinden biri olarak öne çıkıyor. Dijital olanla gerçek olanın adeta iç içe geçtiği bu teknoloji ile sanal gerçeklik ve artırılmış gerçeklik örneklerinde gördüğümüz gibi kullanılacak sanal gerçeklik gözlükleri gibi araçlarla gerçek bir ortam, aynı zamanda sanal ögelerin de barındığı ortamlara dönüşüyor.

DİJİTAL TIP
Dijital tıp, her ne kadar yakın zamanda doktorların yerini alamayacak olsa da uygulamalar, sağlık hizmetlerine ulaşım imkanı kısıtlı olan hastalara destek sağlama ve hastanın durumunu düzenli takip etme gibi konularda yardımcı oluyor. Şu anda da kullanılmakta olan dijital kol saatleri, kullanıcıların kalp atış ritimlerinden uyku düzenlerine kadar pek çok medikal aktiviteyi takip ederek kullanıcılarına olası sağlık sorunları ile ilgili bilgiler veriyor.

ELEKTRİKLİ HAVACILIK
Elektrikle çalışan hava araçları ile ilgili başta Airbus ve NASA olmak üzere kurumlar, yoğun araştırmalarına devam ediyor. Elektrikli havacılığın, karbon emisyonunu ve yakıt maliyetini azaltma yolunda büyük avantajlar sağlaması bekleniyor. Şu anda 170 elektrikli uçak projesi gelişim halindeyken, Airbus, 100 yolcu kapasiteli uçakların 2030 yılında uçuşa hazır olacağını belirtiyor.

DÜŞÜK KARBONLU ÇİMENTO
Bugün yıllık üretilen 4 milyar tona yakın çimento küresel karbon salınımının yaklaşık yüzde 8'ini oluşturuyor. Şehirleşmedeki hızlı yükseliş ile birlikte çimento üretiminin yıllık 5 milyar tona kadar yükselmesi bekleniyor. Bu sebeple bir çok start-up ve araştırmacı, daha az karbon salınımı yapan bir çimento üretim teknolojisi üzerinde çalışmalarını sürdürüyor.

KUANTUM ALGILAMA
Kuantum algılama tekniği, özellikle araç kullanımını daha da zenginleştirmek için geliştiriliyor. Kişilerin beyin aktivitelerinden daha güvenilir yol takibine kadar pek çok özelliği mümkün hale getirmesi planlanan kuantum algılama tekniği ile ilgili çalışmalar devam ediyor.

YEŞİL HİDROJEN
Yenilenebilir kaynaklı elektrikle hidrojenin sudan elektroliz yoluyla ayrılması olarak adlandırılan yeşil hidrojen projesi ile karbon salınımının sıfırlanması hedefleniyor. Özellikle lojistik ve üretim alanlarında karbon emisyonunun azalmasına çok büyük katkısı olması beklenen bu teknolojinin pazar değerinin 2050 yılında yaklaşık 12 trilyon dolar olması bekleniyor.

KORONAVİRÜS AŞISI
2020'nin en önemli bilimsel gelişmesi şüphesiz, yaklaşık 1 milyon 800 bin kişinin ölümüne yol açan Covid-19'a karşı etkili ve güvenli aşıların daha önceden görülmemiş bir hızda geliştirilmesi oldu. Pfizer/BioNTech aşısının bir yıldan kısa süre içinde Faz-3 testlerini tamamlayıp Batı dünyasının ilaç düzenleyicilerinden onay alması bir rekor niteliği taşıyor.

JÜPİTER VE SATÜRN 400 YIL SONRA BULUŞTU
Jüpiter ve Satürn 397 yıl sonra ilk kez 'bir araya' geldi. 21 Aralık 2020’de, gökyüzünden çıplak gözle 800 yılda bir görülebilen Satürn ve Jüpiter kavuşması gerçekleşti. İki gaz devi gezegenin sıra dışı biçimde yakınlaşması, en son 16 Temmuz 1623 tarihinde kaydedilmişti.

YENİ BİR GEZEGEN KEŞFEDİLDİ
ABD'de 17 yaşındaki bir lise öğrencisi, NASA'daki stajının üçüncü gününde yeni bir gezegen keşfetti. Wolf Cukier'in uydu fotoğraflarına bakarken dikkatini çeken cismin, Dünya'dan 1300 ışık yılı uzaklıktaki bir gezegen olduğu anlaşıldı.

VENÜZ'TE FOSFİN GAZI BULUNDU
Gök bilimciler Venüs'te, yaşam belirtisinin önemli bulgularından olan fosfin gazını buldu. Venüs'ün etrafını çeviren bulutlarda canlı mikroorganizmalar olabileceği öne sürüldü. Çalışmaların sonunda gezegenin atmosferinde tespit edilen fosfin için yaşamın varlığı dışında bir açıklama olmadığı sonucuna varıldı.

AYDA SU BULUNDU
NASA, Ay'da su izleri bulunduğunu açıkladı. İlk kez Ay'ın Güneş ışığı alan bölgelerinde su moleküllerinin tespit edilmesi, NASA'nın Ay'da üs kurma planlarını da güçlendirdi.

NASA'dan yapılan açıklamada “Ay’da su ile ilgili öğrendiklerimiz Artemis keşif planlarımız için anahtar niteliğinde” denildi.

AYDAKİ RADYASYON DÜNYA'NIN 200 KATI
Çinli bilim insanları, insanların Ay yüzeyinde maruz kalacağı radyasyonun seviyesini ölçtü. Bu seviyenin, Dünya yüzeyindeki radyasyondan 200 kat daha yüksek olduğu ortaya çıktı.

VİKİNGLERİN İSKANDİNAV OLMADIKLARI ORTAYA ÇIKTI
Cambridge ve Kopenhag üniversiteleri tarafından ortak yapılan bir çalışmada günümüzden yaklaşık bin 500 yıl önce yaşayan Vikinglerle ilgili yeni sırlar açığa çıktı. Çalışmada, yaygın bilinenin aksine Vikinglerin çoğunlukla koyu renk saçlara sahip olduğu ve genetik olarak tamamen İskandinav olmadıkları ortaya çıktı.

AMERİKA'DA YAŞAMIN 30 BİN ÖNCESİNE DAYANDIĞI ORTAYA ÇIKTI
Meksika'da, insanlığın Amerika'ya tahmin edilen tarihten yaklaşık 15 bin yıl önce geldiğini gösteren kalıntılar bulundu. Chiquihuite Mağarası’nda keşfedilen bulgular, orada yaklaşık 30 bin yıl önce yaşam olduğuna işaret ediyor.

SÜPER KÜTLELİ KARA DELİK
Gök bilimciler, Büyük Patlama'dan hemen sonra oluşan ve etrafında kozmik bir "örümcek ağı" bulunan süper kütleli bir kara delik keşfetti. Avrupa Güney Gözlemevi (ESO) tarafından tespit edilen, Güneş'in bir milyar katı büyüklüğündeki kara deliğin çevresinde "örümcek ağı" olarak nitelendirilen alana 6 galaksinin girdiği keşfedildi.

UZAYA İLK MÜRETTEBATLI UÇUŞ
Elon Musk'ın kurucusu olduğu SpaceX'in mekiği, astronotlarla beraber kasım ayında Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) ulaştı. NASA astronotları Victor Glover, Mike Hopkins ve Shannon Walker ile Japonya Uzay Araştırma Ajansı (JAXA) astronotu Soiçi Noguçi'yi taşıyan mekik, 27 saat yörüngede dolaştıktan sonra ISS'ye demirledi.

130 MİLYON YILLIK DİNAZOR AYAK İZİ BULUNDU
İngiltere'de yaşanan Ciara Fırtınası, Wight Adası'nda 130 milyon yıllık olduğu belirlenen bir dinozor ayak izini açığa çıkarttı. 3 parmaklı büyük ayak izinin, boyu yaklaşık 10 metre. Ayak izinin sahibi dinozorun avcı dinozor türü olan Neovenator'a ya da benzer bir türe ait olduğu düşünülüyor.

EN ESKİ KATI MADDE BULUNDU
ABD'deki araştırmacılar 50 yıl önce Avustralya'ya düşen bir meteorda, şu ana kadar dünyada bulunan en eski katı maddeyi keşfetti. Güneş Sistemi öncesi dönemden kalan yıldız tozunda keşfedilen madde yaklaşık 7 milyar yaşında.

DİNOZORUN SON YEMEĞİ
110 milyondan daha uzun bir süre önce ölen bir zırhlı dinozorun, son yediği yemek tespit edildi. 2011 yılında Kanada’da bulunan bir buçuk ton ağırlığındaki zırhlı dinozorun kalıntıları incelendi. Midesinde eğreltiotu yapraklarının yanı sıra çeşitli bitkilere ait dal ve sap örnekleri bulundu.

Kaynak