22.03.2013, 22:04 | #1 |
Çevrimdışı
|
Beceri Öğretiminde Kullanılan Yöntemler
Beceri Öğretiminde Kullanılan Yöntemler Öz bakım becerileri öğretiminde kullanılan yöntem ve tekniklerden bazıları şunlardır: 1. Yanlışsız Öğretim Yöntemleri 2. Beceri Öğretim Yöntemleri (İçerik Hazırlamada Kullanılan Yöntemler) 3. Etkinlik Çizelgeleriyle Öğretim 4. Video ile Model Olma Öğretimi 5. Söyle-Yap Uyumu Öğretimi 1. YANLIŞSIZ ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ Beceri öğretiminde, hedef davranışları çocuğun yapmasını sağlamak amacıyla ipuçlarıverilir. İpuçlarının etkili olabilmesi için sistemli bir plan çerçevesinde verilmesi gerekir. Bu amaçla, ipuçlarının kullanımına ilişkin birçok farklıyöntem geliştirilmiştir. Bunlar şöyle sıralanabilir: İpucunun Aşamalı Olarak Arttırılmasıyla Öğretim
İpucunun Aşamalı Olarak Azaltılmasıyla Öğretim
Davranış Öncesi İpucu ve Sınamayla Öğretim Öğretimi yapılacak olan beceri, öğretimden önce tek fırsat yöntemine göre değerlendirilir. Öğretim sürecinde çocuğun yapamadığı veya yanlış yaptığı beceri basamağı için önceden belirlenen ipucu sunulur. Çocuk verilen ipucuyla davranışı doğru yaparsa anında pekiştirilir.İpucunun verilmesine rağmen çocuk, doğru tepki vermezse hiçbir şey söylenmez ve ipucu yeniden sunulur. Bu yardım tekniğinde değerlendirmenin yapılış zamanı farklılaşmaktadır. Öğretim oturumundan önce değerlendirilebileceği gibi, öğretim oturumundan bir süre sonra farklı bir ortamda da değerlendirme yapılabilir. Değerlendirme tek fırsat yöntemine göre yapıldığı için, değerlendirme formuna sadece çocuğun bağımsız yaptığı beceri basamakları işaretlenir. Eşzamanlı İpucuyla Öğretim Tek fırsat yöntemine göre değerlendirilen becerilerin öğretimine daha uygun olan bir yardım tekniğidir. Eşzamanlıipucuyla öğretim, davranış öncesi ipucu ve sınamayla öğretim yönteminden uyarlanmıştır. Sabit Bekleme Süreli İpucuyla Öğretim
1. Sıfır saniye süreli İpucuyla Öğretim
2. Sabit bekleme süreli İpucuyla Öğretim Sabit bekleme süreli ipucuyla öğretim yönteminde, ipucunun kaç defa verileceğine ilişkin ölçüt ile bekleme süresi önceden belirlenir. Bekleme süresi ortalama 5 saniyedir. Bu yöntemin işlevsel olabilmesi için çocuğun en az belirlenen süre kadar bekleme becerisine sahip olması gerekmektedir. Bekleme süresinde çocuk ipucu verilmeden doğru veya yanlış tepki verebilir. Bu durumda çocuk olumsuz tepki verdiğinde beklemesi gerektiği söylenir ve ipucu verilir. Bekleme süresinde ipucu verilmeden doğru tepki verirse pekiştirilir. Ayrıca bekleme süresinin sonunda ipucu verildikten sonra da, çocuk yanlış ve doğru tepki verebilir. Yanlış tepki verdiğinde görmezden gelinip ipucu tekrarlanır, doğru tepki verdiğinde ise pekiştirilmez. Bu süreçte ayrımlı pekiştirme uygulaması söz konusudur. Artan Bekleme Süreli İpucuyla Öğretim Artan bekleme süreli ipucuyla öğretim, sabit bekleme süreli ipucuyla öğretimin bir uyarlamasıdır. Bu öğretim yöntemi, Sıfır Saniye Süreli ve Artan Bekleme Süreli olmak üzere iki farklı biçimde uygulanır.
Öğretimi yapılacak olan becerinin değerlendirmesi tek fırsat yöntemine göre yapılır ve öğretim sürecinde kullanılacak ipucu belirlenir. Öğretimde ipucunun kaç defa verileceğine ilişkin ölçüt belirlenir. İpucu verildikten sonra çocuğun olumsuz tepkileri için bir şey söylenmez, ipucu yeniden verilir. İpucundan sonra olumlu tepkileri pekiştirilir.
Öğretim öncesi değerlendirme tek fırsat yöntemine göre yapılır ve öğretim sürecinde kullanılacak ipucu belirlenir.İpucunun verilmesi sürecinde bekleme süresi aralıkları eşit ve eşit olmayan biçimde artırılabilir. Bekleme süresi 1,2,3,4,5 sn olarak artırılabileceği gibi, 1,3,5 saniye olarak da artırılabilir. Bekleme süresi en fazla 5 saniyeye kadar çıkarılabilir. Bekleme süresinde çocuk olumsuz tepki verdiğinde, beklemesi gereken zamanı olduğu söylenir ve süre dolduğunda ipucu verilir. İpucundan sonra doğru tepkileri pekiştirilir; fakat bir sonraki bekleme süresine geçildiğinde ayrımlı pekiştirme uygulamasına geçilir. İpucu verilmeden çocuğun olumlu tepkileri pekiştirilir, ipucu verildikten sonraki olumlu tepkileri pekiştirilmez. 2. BECERİ ÖĞRETİM YÖNTEMLERİ Özel eğitimde birçok yöntem ve teknik kullanıldığı gibi beceri öğretiminde ileri zincirleme, tüm beceri ve geri zincirleme yöntemleri kullanılır. İleri Zincirleme Yöntemi İleriye zincirleme yönteminde beceri analizi, beceri basamakları birinci basamaktan en son basamağa doğru sıralanır; performans alımında ve öğretimde ilk beceri basamağından başlanır; ilk basamak bağımsız gerçekleştirilinceye kadar bir sonraki basamağa geçilmez. Önceki basamak bağımsız yapıldıktan sonra sonraki basamağa geçilir ve böylece bütün basamaklar bağımsız yapılıncaya kadar uygulamalar yapılır. İleri zincirleme yönteminde, çorap giyme beceri analizi şöyle yapılır: Tüm Beceri Yöntemi Öğretilmesi amaçlanan beceri analizi ileri zincirleme yöntemine göre yapılır. Öğretim sırasında bütün beceri basamakları için uygulama yapılır, yani beceri bir bütün olarak aynı öğretim denemesinde öğretilir. Başta yoğun olarak verilen ipuçları ilerleyen oturumlarda çocuğun beceri basamaklarını yapma düzeyine göre geri çekilir ve çocuğun beceriyi bir bütün olarak gerçekleştirmesi sağlanır. Bütün beceriler tüm beceri yöntemine göre planlanıp öğretilebilir. Ancak bölünemeyen beceriler, bu yöntemle daha etkili bir biçimde öğretilebilir. Örneğin pantolon giyme becerisi, geri zincirleme yöntemiyle daha kolay öğretilebilirken, tuvalet yapma becerisi tüm beceri yöntemine daha uygun bir beceridir. Tersine Zincirleme Yöntemi Tersine zincirleme yönteminde beceri analizi, en son beceri basamağından ilk beceri basamağına doğru sıralanır; performans alımında ve öğretimde en son beceri basamağından başlanır. Örneğin, çocuk en son beceri basamağında ustalaşınca, en sondan bir önceki basamağın öğretimine geçilir. Her basamağa geçişte, önce öğrendiği basamakları da yapması sağlanır. Bu yöntem daha çok giyinme ve bazı mesleki becerilerin öğretiminde daha olumlu sonuçlar vermektedir. Tersine zincirleme yönteminde, çorap giyme beceri analizişöyle yapılır: 3. ETKİNLİK ÇİZELGELERİYLE ÖĞRETİM Etkinlik çizelgeleri, Princeton Çocuk Gelişimi Enstitüsü’nde geliştirilmiş bir yöntemdir. Etkinliklerin sırayla yer aldığı bir set hazırlanır. Uygulamanın amacı, çizelge kullanımının öğretiminden sonra çocuğun kendiliğinden ve bağımsız olarak etkinlikleri yapmasıdır. Bundan dolayı öğretimden sonra çocuk etkinliği yaparken yönlendirilmez ve etkinlik sırasında çocuğa ipucu verilmez. 4. VİDEO İLE MODEL OLMA ÖĞRETİMİ Bandura’nın Sosyal Öğrenme Kuramı’na dayanan ve Uygulamalı Davranış Analizi’nden uyarlanan video ile Model Olma yöntemi, bireyin gözleyerek öğrenmesidir. Sosyal ve öz bakım becerilerinin öğretiminde başarılı sonuçlar vermektedir. Alış-veriş yapma, okul servisini ve toplu taşıma araçlarını kullanma vb toplumsal oyum becerilerinin öğretiminde oldukça etkili ve pratik bir öğretim yöntemidir. 5. SÖYLE-YAP UYUMU ÖĞRETİMİ Söyle-yap uyumu öğretimi iki farklı biçimde gerçekleştirilir. Çocuk, yapacağı davranışıönce söyler, ardından davranışı yapar veya davranışı yaptıktan sonra yaptığıdavranışın adını söyler. Çocuğun yapacağını söylediği davranışla yaptığıdavranış aynıysa veya yaptığı davranış, yaptığını söylediği davranışla aynıysa sevdiği bir pekiştireçle pekiştirilir.
__________________
Bütün şairler sana mı aşıktı ki, Okuduğum her şiirde sen varsın.. Nazan Bekiroğlu |
Bu Sayfayı Paylaşabilirsiniz |
Etiketler |
beceri, çocuğun, ipucu, kullanılan, öğretim, öğretiminde, yöntemler |
Konuyu Toplam 1 Üye okuyor. (0 Kayıtlı üye ve 1 Misafir) | |
|
|
Önemli Uyarı | |
www.forumgercek.com binlerce kişinin paylaşım ve yorum yaptığı bir forum sitesidir. Kullanıcıların paylaşımları ve yorumları onaydan geçmeden hemen yayınlanmaktadır. Paylaşım ve yorumlardan doğabilecek bütün sorumluluk kullanıcıya aittir. Forumumuzda T.C. yasalarına aykırı ve telif hakkı içeren bir paylaşımın yapıldığına rastladıysanız, lütfen bizi bu konuda bilgilendiriniz. Bildiriniz incelenerek, 48 saat içerisinde gereken yapılacaktır. Bildirinizi BURADAN yapabilirsiniz. |