Baharat Kokulu Ada | Zanzibar

[@Basakca]

Baharat Kokulu Ada | Zanzibar

Zanzibar veya Zangibar, Afrika kıtasının doğusunda Tanzanya'ya bağlı iki adadan oluşan özerk yönetilen bölge.

Ana ada Zangibar ve Pemba Adası adası olmak üzere iki adadan oluşan yönetsel bölgenin başkenti Stone Town'dır. Ekonomi, baharat üretimi ve turizme dayalıdır.

Zanzibar asıl adı Farrokh Bulsara olan Queen grubunun solisti Freddie Mercury'nin doğum yeri olması ile de ünlüdür. Mercury , başkent Stone Town'da doğmuştur.
Zangibar dünyanın önde gelen baharat üreticilerindendir.

Tanzanya'ya bağlı Zanzibar Adaları, Afrika kıtasıyla Arap Yarımadası, İran, Hindistan arasındaki deniz ticaretinin başlangıç yeriydi yüzyıllardır. Öyle ki Arap hükümdarlar, ülkelerini bırakıp Zanzibar'ın sultanı oldular. Atlas, Hint Okyanusu'nun bu gizemli adalarını ve eski kentteki hayalet sokaklarını dolaştı. Masalların, baharat ve köle yollarının izini sürdü.

Zanzibar’ın yaklaşık 80 km kuzeyinde yeralan Pemba adası, düz ve kumluk Zanzibar’ın aksine ormanlar ve verimli topraklarla kaplıdır ve Zanzibar’ın toplam baharat üretiminin %75’i Pemba tarafından sağlanmaktadır.

Pemba adası ile Afrika kıtası arasında kalan ve Pemba Kanalı adı verilen derin çukur, sebebi ile Pemba bugün dünyanın en iyi dalış noktlarından biri sayılmaktadır. Yumuşak ve sert mercan yapılarına ev sahipliği yapan duvar ve resifler, özellikle temmuz-eylül dönemimde güney denizlere göç eden balina köpek balıklarının geçiş yoludur.

Ayrıca manta gruplarının dünyada en sık görüldüğü noktalardan biri olan Manta Point, Hammerhead ve gray reef köpekbalıklarının sıklıkla rastlandığı Mtangani, Pemba’yı unutulmaz bir dalış cenneti yapmaktadır.

Zindanada'ya Zanzibar'dan (Unguca) ulaşılabiliyor. Ada ismini, bir zamanlar isyancı kölelerin getirilip zincirlendiği bir zindanın kalıntılarından alıyor.

• Tarihi

Zangibar, Şiraz'dan gelen İranlı göçmenler tarafından kurulmuştur. Adı "zencilerin sahili" anlamındaki Farsça "zangi bar"'dan gelir. 1503 - 1698 yılları arasında Portekiz hakimiyetinde kalan ada, 1698 yılında ada Umman Sultanlığı denetimine geçmiştir.

1840 yılında, Umman Sultanı Seyid Said bin Sultan El-Busaid sultanlığının başkentini Umman'daki Muskat'dan, adadaki Stone Town şehrine taşımıştır. 1856 yılında ölümünden sonra oğulları iktidar kavgasında düşmüşler ve 6 Nisan 1861'de sultanlık , Zangibar ve Umman olarak ikiye bölünmüştür. 6. oğul seyid Mecit bin Said El-Busaid (1834-1870) Zangibar Sultanı, 3. oğul Seyid Tuvaini bin Said El-Said ise Umman Sultanı olmuştur.

Ada sultanlığı, 1890 - 1963 yılları arasında Birleşik Krallık tarafından atanan vezirler ve valiler tarafından yönetilerek yarı sömürgeleşmiştir. 19 Aralık 1963 tarihinde bağımsızlık verilen ada, sultan yönetiminde anayasal krallık haline gelmiştir. Kısa süren bu dönemden sonra 12 Ocak 1964'de yönetim devrilmiş, 26 Nisan 1964 tarihinde ise bugün özerk bölge olarak bir parçası olduğu Tanzanya'ya bağlanmıştır.

• Siyasal Yapı

Zangibar Özerk Bölgesi'nin 50 sandalyeli, her beş yılda yapılan seçimler ile yenilenen bir meclisi vardır. 30 Ekim 2005 tarihinde seçilen Başkan Amani Abeid Karume halen bu görevi sürdürmektedir.

Hint Okyanusu’nun Afrika’yla buluştuğu kıyılardaki Zanzibar Adası, tarçından karabibere, karanfilden Hint cevizine mutfağımızdaki birçok baharatın ana yurdu.

Tropikal doğası, bitki örtüsü, balıkları, kuşları, taş ve ahşap ustalığının parladığı tarihi yerleşimleriyle göz kamaştırıcı. Yazın beş ay boyunca tropikal sıcaklarda kavrulan ada, kasım ayında yağmurlarla yıkanıyor, yenileniyor. Sıcaklık 28 - 30 derecearasında değişiyor.

Eski ismiyle Zengibar... Bambaşka bir dünya burası. Daracık sokaklar, duvar diplerinde bekleşen, sohbet eden insanlar, beyaz sakallı Müslümanlar. Bu karmaşanın içinde simsiyah örtüleri ile simsiyah güzel Müslüman kadınlar hemen dikkati çekiyor.

Tanzanya kıyılarına 36 kilometre uzaklıktaki Zanzibar, bir zamanlar Afrika’nın doğu kapısıydı. Köle ve fildişi ticaretinin merkezi, Hindistan ve Uzak Doğu’nun yanı sıra Avrupa ve Amerika’dan gemilerin uğradığı bir liman konumundaydı.

Zanzibar Adası’ndaki Taş Şehir (Stone Town), Doğu Afrika’daki eski kıyı ticaret şehirlerinin en güzel örneklerinden biri. Kent, dokusunu ve el değmemiş doğasını korurken, Afrika, Arap, Hint ve Avrupa kültürlerinin farklı öğelerini bin yıldan uzun bir sürede harmanlayarak, oluşturduğu kendine has swahili kültürünü yansıtan muhteşem yapılarla dolu.

12’nci yüzyılda kurulan Taş Şehir aslında bir balıkçı köyüymüş. Küçük çaplı da olsa gerçek anlamda kentleşmenin başlaması 1530’lu yıllara denk geliyor.

Bu dönemden 17. yy’ın sonuna kadar ada, Portekizlerin yönetimi altındaki yerel Swahili yöneticilerinin denetiminde küçük bir şehir devleti konumunu sürdürmüş.

• Karanfil ve Köle Ticareti ile Zenginleşti

Zanzibar, 18’nci yüzyıl boyunca Ummanlı Arapların dolaylı yönetimi altına girer. Bu dönemde, Doğu Afrika’daki köle ve karanfil ticareti sayesinde ekonomisi hızla gelişir.

19’ncu yüzyılda deniz ticareti ile büyüyen Zanzibar, 1830’lu yıllarda iç bölgelerde tarımın başlamasıyla yeni bir güç kazanır. Karanfil, hindistancevizi, susam ve reçine gibi ticari ürünler yetiştirilir ve şehrin limanlarından ihraç edilir.

Ekonomik büyüme, Umman Sultanı Seyyid Said’in 1840’ta başkenti Zanzibar’a taşımasından sonra hız kazanır. Ekonomik çeşitliliğe ek olarak, şehrin uluslararası ticareti Avrupa ve Kuzey Amerika’yı da kapsayacak şekilde Hint Okyanusu’nun ötelerine taşınır.

Bu dönemde artan ekonomik zenginlik, farklı taş binaların (camiler, ticari yapılar, evler, yeni bir saray, yollar) inşasıyla gerçek anlamda kentin fiziksel büyümesi ile sonuçlanır.

Tarihi kentte yer alan birçok mekán bu dönemde inşa edilir. 1964’te İngiltere’den bağımsızlığını kazanan Zanzibar, o günden bu yana Tanzanya’ya bağlı otonom bir bölge.

Adanın başkenti Zanzibar’ın kalbi Taş Şehir adı verilen eski yerleşim bölgesinde atıyor. Bu bölge, dolambaçlı dar sokakların, hareketli pazarların, camilerin ve sahiplerinin mimari estetik konusunda birbirleriyle yarıştıkları büyük Arap evlerinin mekánı.

Rekabet özellikle pirinç kakmalı, oyma ahşap kapılarda kendini gösteriyor. Evlerin çoğu, 19’uncu yüzyılda inşa edilmiş.

[@Basakca]

Tıraş Losyonu Ağaçta Yetişiyor

Zanzibar’ın iklimi, farklı türde birçok baharatın yetiştirilmesine imkán veriyor. Bu yüzden dünya baharat ticaretinde oldukça önemli bir yere sahip. Zanzibar yönetimine ait tarım işletmelerinin yanı sıra özel girişimcilerin de kendilerine ait üretim sahaları mevcut.

Bir çoğumuz karabiberin yerde yetiştiğini zannederiz ama bir ağaçmış ve bu ağacın çitlembiğe benzeyen meyveleri kurutulduğunda öğütülmemiş karabiber oluyor. Karabiber taneleri yeşilken son derece normal, acı olmayan bir tada sahip.

Traş losyonunuz Old Spiceın ana maddesinin "old spice" adını verdikleri bir ağacın yapraklarından oluştuğunu biliyormuydunuz.

Sıtmaya karşı kullanılan kinin’in elde edildiği ağaç ise tarçın. Yerli halk, yapraklarından yapılan özel bir çayı haftada bir kez içerek sıtmadan korunuyor.

Zanzibar’da yirmi değişik muz yetiştiriliyor. Sumatra Adası’nın güneyinde sadece dokuz farklı muz türü vardır. Buradaki en ilginç muz cinsi, kırmızı kabuklu olanı. İçindeki meyve de kırmızı renkli. Nadir bulunan bir tür.

Hindistancevizi ağaçlarından da yılda dört kez ürün alınıyor. Zanzibar için son derece önemli olan "karanfil" üretimidir. Bir ağacın küçük çiçekleri açmadan toplanıp kurutuluyor. Yeşil iken tadı farklı, kuruyunca bambaşka...

Zanzibar Adının Nereden Geldiğinin Bir Başka Anlatımı

Adının Perslerden geldigi söylenen Zanzibar farsça "Zangi-bar", yani siyahların sahili anlamına geliyor. Aslında Pemba, Unguja ve Maphia taıim adlarının ortak adı Zanzibar. Günümüzde Zanzibar olarak bilinen adanın asıl adı ise Unguja. Ancak adının popülerliğinden olsa bu takım adalardan en turistik olanı, yani Unguja günümüzde Zanzibar olarak anılıyor.

Nüfusun % 95'inin müslüman oldugu adada kadinlarin çogu rengarek yerel giysili, kimisi ise çarsafli, genc kizlar baslarinin üzerindeki sepetleri ve bohçalari dimdik tasiyorlar, erkekler ise üzerlerindeki entarileri, baslarindaki fes ve takkeleriyle çizdikleri tabloda insani adeta zaman tünelinde 200 yil öncesine götürüyorlar. Insanlar çok agir hareket ediyor, adeta zaman durmus gibi...

8.yüzyılda adaya gelen Araplaıin egemenligi 19. yüzyila kadar sürdü.Sonra Almanlara, daha sonra da Ingilizlere geçti yönetim. 1866'da Ingilizlerle olan savas tarihin en kisa savası, Zanzibar 45 dakikada teslim oldu. Daracık sokaklı Stone Town'un tüm kapıları oymalı, kakmalı, metallerle bezeli. Arap gelenegine göre kapı, ev sahibinin varlıgının simgesidir. Yerliler ne yapıp edip o yoksul klübelerine birer süslü kapı takarlar. Kapılar genelde tik agacından yapılmıs oldugu için günümüze kadar gelebilmisler.

[@Basakca]

Fredie Mercury meyvesi. Bu adı vermelerinin nedeni bu meyvenin feminen olması ve hanımlar tarafından ruj olarak kullanılması.

Adasının ana gelir kaynağı tarım, balıkçılık ve turizmdir.Karanfil, baharat ve hindistancevizi ihraç ürünlerinin başında gelir. Adada 220 volt elektrik kullanılmaktadır.

Din: Zanzibar müslüman bir adadır.

Ortalama ömrün 40 yaş olduğu adada hayat şartlarının ne kadar zor olduğunu tahmin edebilirsiniz. İçme suyu temin etmekte zorlanan ada halkı, bir çok sağlık sorunu da cabası; aids, hepatit gibi hastalıkların önüne geçmeye çalışılıyor.

Pemba adası başta olmak üzere Doğu Afrika, Tanzanya, Zanzibar ve Mafia adalarında tam bir mercan kayalıkları zenginliği var.

[@Basakca]

Stone Town

Taştan kent yada taş kent olarak bilinir UNESCO koruması altındadır. Taştan kent aynı zamanda adanın en gizemli hayalet ve peri öyküleriyle yaşanan bölgedir.

Zanzibar Stone Town' da Cami

Zanzibar'ın Ara Sokakları

[@Öykü]

Keyifle okudum. Güzel paylaşım için teşekkürler başakça.

[@Basakca]

Stone Town yakınlarındaki Michenzani apartman blokları,
bir zamanlar gururu Doğu Alman ve Zanzibar kalkınma işbirliği çercevesinde inşaa edilmiş.








Zanzibar Köle Anıtı







Zanzibar Plajı







Şehrin parçası Eski kale







Meclis Binası

[@ReaL]

Ek fotoğraflar için teşekkürler Başakça...

[@Ahenk]

Cok güzel bir paylasim olmus,emegine saglik.

[@Sevda]

Dünyada gezip görmeye değer ne kadar değişik ve güzel yerler var. Zanzibar'da onlardan biri. Freddy Mercury'in ise Zanzibar'lı bilmiyordum. Meyvesi de tam ona göre

Teşekkürler Başakça.

[@Canan]