16.12.2012, 21:41
|
#33
|
Çevrimdışı
Kullanıcıların profil bilgileri misafirlere kapatılmıştır.
|
Cevap: Hoş Tatlar, Acılar ve Kokular | Baharat | Baharat Serisi 7
Biberiye
Rosmarinus offi cinalis
Fotoğraf: C. Durmuşkahya
Ballıbabagiller (Labiatae) ailesinden olan biberiyenin kurutulmuş yaprakları baharat olarak kullanılır. Bu tür, 1 metreye kadar boylanabilen, çok yıllık, çalı formunda bir bitkidir. Gövdesi odunsu olan biberiye her dem yeşil olup, küçük derimsi yapraklara sahiptir. Koyu yeşil renkli, iğ biçimindeki bu yapraklar, 2-3,5 santimetre boyunda, 2-4 milimetre genişliğindedir. Derimsi özellikteki yaprakların üzeri mumsu bir tabakayla kaplıdır. Biberiye çiçekleri, küçük ve soluk mavi-mor renklidir. Çiçekler dalların uç kısmında yer alır.
Rosmarinus offi cinalis
Fotoğraf: C. Durmuşkahya
Anavatanı Akdeniz olan biberiye aşırı soğuklara karşı dayanıksızdır. Bu nedenle ılıman bölgelerde yetişir. Türkiye’de sadece Adana ve Tarsus çevresinde doğal yetişen bu bitki, diğer bölgelerde güzel kokusu nedeniyle süs bitkisi olarak yetiştirilir. Biberiyenin kokusu kâfur veya okaliptüsü andırır. Tadı da hafi f acıdır. Biberiye bitkisinin en önemli özelliği uzun süreli pişirmelerde bile aromasını kaybetmeyişi ve kurutulduğunda daha aromalı olmasıdır. Bu nedenle yemeklerde koku verici olarak taze ya da kuru şekilde kullanılır. Daha çok balık, et ve tavuk yemeklerinde tercih edilen bir baharattır.
Adaçayı
Salvia offi cinalis
Fotoğraf: C. Durmuşkahya
Adaçayı da ballıbabagiller (Labiatae) ailesinden. Bu bitkinin taze veya kurutulmuş yaprakları baharat olarak kullanılır. Adaçayı 1 metreye kadar boylanabilen, çok yıllık, çalımsı bir bitkidir. Gövdeleri dört köşeli, açık yeşil-boz renklidir. Adaçayı yaprakları basit olup açık renklidir. Üzeri tüylerle kaplı olan yaprakların üst ve alt yüzeyi pürüzlü bir yapıdadır. Kenarları genellikle tam olan yaprakların şekli genellikle uzun bir ovaldir. Adaçayı çiçekleri diğer ballıbabagiller üyelerinin çiçeklerine göre daha büyük ve gösterişlidir. Beyaz, pembemsi-mavimsi ya da morumsu olan çiçekler iki dudaklıdır.
Salvia offi cinalis
Fotoğraf: C. Durmuşkahya
Anavatanı Akdeniz ve Küçük Asya olan bu bitki günümüzde ılıman kuşakta rahatlıkla yetişebilmektedir. Özellikle merkezi Avrupa’da süs bitkisi olarak yetiştirilen adaçayı kuvvetli bir kokuya sahiptir. İçerisinde tanen, acı maddeler ve uçucu yağ bulunur. Türkiye’de genellikle tıbbi bitki şeklinde kullanılan adaçayının yaprakları antikçağ döneminde kullanılan önemli bir baharattı. Günümüzde İtalya, İspanya ve Yunanistan’da benzer şekilde kullanılan adaçayı yaprakları özellikle balık yemeklerinde tercih edilir.
Susam
Sesamum indicum
Susamgiller (Pedaliaceae) ailesinden olan susamın kurutulmuş tohumları baharat olarak kullanılır. Susam bitkisi boyu 1 metreye ulaşabilen, tek yıllık otsu bir bitkidir. Koyu yeşil renkli bu bitkinin yaprakları karşılıklı dizilidir; basit ve kenarları hafi f dişlidir. Yaprakların boyu 4-14, genişliği 2-5 santimetre arasındadır. Susam çiçekleri tüpsü formda olup dört parçalıdır. Beyaz veya mor renkli çiçeklerin çapı 3-5 santimetredir. Susam meyveleri kapsül şeklindedir. İçerisinde çok sayıda açık sarı renkli küçük tohum bulunur.
Sesamum indicum
Anavatanı Afrika olan susam ilk kez Hindistan’da kültüre alınmıştır. Baharat olarak kullanılan susamın tohumları, antik çağlardan beri kullanılmaktadır. Yağ bakımından çok zengin bir bitki olan susam tohumları yaklaşık yüzde 50-60 oranında sabit yağ içerir. Bu yağda sofra yağı olarak kullanılabilir. Susam hem Batı'da, hem de Doğu'da çok kullanılan bir baharattır. Doğu'da özellikle yemekler ve salatalarda kullanılan susam Batı’da daha çok unlu mamullerde kullanılır. Kavrularak ya da kurutularak kullanılan susam tohumlarının ezilmesiyle de tahin elde edilir.
|
|
|