[@Gülümsün]

Sitrik Asit

Sitrik Asit nedir?

Sitrik asit, karboksilik asitler arasında bulunan organik bir bileşiktir. Halk dilinde limon tuzu olarak da bilinir. Birçok hayvanın vücut sıvısında ve özellikle turunçgillerde olmak üzere birçok bitkinin içeriğinde sitrik asit bulunmaktadır.

Örneğin limon yapısında %80 oranında sitrik asit içermektedir ve bu meyvelere ekşiliğini veren madde budur. Sitrik asidin pH değeri 3,5’tur.

Sitrik asit, gittikçe kalabalıklaşan dünya nüfusunun ihtiyaçlarına cevap verebilmek adına endüstrinin birçok faaliyet alanında aktif olarak kullanılmaktadır. Sitrik asit, birkaç yüzyıldır besinlerimizde katkı maddesi olarak kullanılmakta ve günümüz gıda sektöründe oldukça önemli bir yere sahiptir.

Sitrik asit nasıl üretilir?

Sitrik asit ilk olarak 1784 yılında İsveçli bir bilim insanı olan Carl Wilhelm’in limon suyunu kristalleştirmesiyle elde edilmiş ve kısa zaman içerisinde birçok endüstri kolunda kullanılır hale gelmiştir. Sitrik asit doğal olarak turunçgillerde ve meyvelerde çokça bulunan bir madde olmasına karşın, bu meyveler aracılığıyla sitrik asit üretmek maliyetli ve zordur.

Bu nedenle günümüzde, sitrik asit çeşitli mayalar ve bakterilerden yararlanılarak şekerden üretilmektedir. Şekerden üretilen sitrik asit birçok üretim ve sanayi alanlarında kullanıma uygun olarak bulunabilmektedir.

Sitrik asit tepkimeleri Nelerdir?

Sitrik asit permanganat, persülfat, periyodat, mangan dioksit, nitrik asit, hipoklorit, kromat gibi maddeler içerisinde okside olmaktadır.

Sitrik asit, çok değerlikli metal iyonları ile kıskaç/şelat oluşturmakta ve farklı kompleksler vermektedir. Bundan dolayı metal bulaşmasının kontrolü amacıyla sitrat ve sitrik asitten faydalanılmaktadır. Metal iyonları normalde renkliyken, sitrat varolduğunda renksiz ya da çok az renkli bir hal alırlar.

Farklı pH değerleri söz konusu olduğunda metal hidroksitler çökelebilir ve sitrat kompleksi çözünebilir. Metal iyonları söz konusuyken organik moleküller katalitik olarak bozunabilir, sitrik asit ise metal iyonları kıskaç oluşturarak kararlı kılabilir. Şelat bir denge reaksiyonudur. Şelat iyonları ve metal iyonları daima birlikte serbest halde bulunabilir.

Sitrik asidin görünümü nasıldır?
Sitrik asit katı formda, beyaz renkli ve kristal yapılıdır.

Sitrik asit moleküler formülü nedir?
Sitrik asidin moleküler formülü C6H8O7 ‘dir.


Sitrik asit hangi sektörlerde kullanılır?

• Metal Üretimi ve İşlenmesi
• Gıda Sektörü
• İçecek Sektörü
• İlaç Sektörü
• Tarım Sektörü

Sitrik asit kullanım alanları (prosesleri) nelerdir?

• Sitrik asit metal temizleme prosesinde kullanılmaktadır.

• Çelikteki pası gidermesi amacıyla sitrik asit endüstride kullanılır.

• Katkı maddesi olarak ev temizlik ürünlerinde kullanılır.

• İlaç sektöründe sitrik asit kullanılmaktadır.

• Birtakım organik ürünlerin ve gıdaların, özellikle konserve ürünlerin dayanıklılığını arttırmak için E330 koruyucu kod adıyla sitrik asitten faydalanılır.

• Gıda sektöründe pH oranını kontrol etmesi ve dengelemesi amacıyla kullanılır.

• Birçok alkolsüz içeceklere tek başına ya da sitrat tuzları ile birlikte tat vermesi amacıyla kullanılır.

• Şekerleme üretiminde ekşilik vermesi ve şekerin kristalleşmesini önlemek amacıyla sitrik asit kullanılır.

• Mayalı gıda ürünlerinde, alkollü-alkolsüz içeceklerde, kek, bisküvi, lokum, dondurma gibi paketli hazır gıda ürünlerinde, hazır çorba ve dondurulmuş patates gibi ürünlerde, salça ve konservelerde oldukça yaygın bir kullanıma sahiptir.