[@Canan]

İtalyan Rönesans Ressamı Gentile Bellini'nin Biyografisi ve Eserleri

Gentile Bellini, ressam bir ailenin çocuğu olarak 1429'da Venedik'te dünyaya geldi. Babası Jacopo Bellini ve özellikle erkek kardeşi Giovanni Bellini ve kayınpederi Andrea Mantegna da o dönemin çok ünlü ressamlarındandılar. O dönemde yetenekli ressamlar çok saygı görmekteydiler. İtalyan yarımadasının kuzeyindeki Floransa ve Venedik gibi kentlerinde yaşayan sanatçılar Rönesans döneminin çekirdeğini oluşturmaktaydılar.

Die Heilung des Pietro dei Ludovici" (1501) - Gallerie dell'Accademia - Venice

Gentile Bellini, sık sık kardeşi Giovanni ile birlikte çalıştı. İkisi o dönemde özellikle birçok dinsel temaları tablolar yaptılar. Venedik'teki Scuola Grande di San Marco binasının içindeki tabloları da iki kardeş birlikte yapmışlardı.
Lazzaro Bastiani, Vittore Carpaccio, Giovanni Mansueti ve Benedetto Rusconi ile beraber Reliquien des Heiligen Kreuzes (Haç Kalıntıları Mucizeleri) olarak bilinen 10 resimlik bir döngüyü resmetmek için kiralanan ressamlar arasındaydı. Gentile Bellini Venedik'teki Dükler Sarayı'nda da birçok tablolar yaptı ama 1577 yılında çıkan yangında bu tablolar yok oldu.

Anunciazione, Thyssen - Bornemisza Museum, (1465)

1453-1479 yılları arasında Venedik ile Osmanlılar arasında birçok çatışmalar yaşandı. Sonunda Venedik Senatosu'nun Osmanlıların yaptığı barış önerisini kabul etmesiyle bu çatışmalar sona erdi. Barış anlaşması Venedik'in Osmanlılara büyük bir miktarda ödeme yapmasını öngörmesinin yanı sıra olağanüstü başka bir koşul daha içeriyordu. Fatih Sultan Mehmet portresini yapmak üzere Venedik'in en yetenekli ressamlarından birinin İstanbul'a gönderilmesini öngörüyordu. İşte Bellini bu koşullar altında 1479 yılında İstanbul'a geldi, kaldığı 16 ay boyunca Fatih Sultan Mehmet'in ünlü portresinin yanı sıra birçok tablolar ve çizimler yaptı. Hem Doğu toplumlarında hem Batı toplumlarının yaşantısını görüp resmettiği için Oryantalist geleneğin kurucularından biri sayılır. Bellini bu süreçte Kıbrıs Kraliçesi Caterina Cornaro'nın da portresini çizmişti.

Porträt der Caterina Cornaro, Königin von Zypern - (um 1500)

Marco Barbarigo - Nationalgalerie London (1487)




Duka Agostino (1493)

Venedik dükası Marco Barbarigo’nun (1487) ve Duka Agostino’nun (1493) portrelerini yaptı. Gentile’nin resim kompozisyonlarında figürün merkezi bir önemi vardır. 15. yüzyılın ikinci yarısına ait on kadar münferit çalışması bulunan Gentile, bol figürlü dinsel sahnelerin yanısıra portre de çalışmıştır.

Resimlerinde, Rönesans resminin en önemli özelliklerinden biri olan öykülemeye dayalı betimlemeyi, başarılı bir biçimde uygulamıştır.

Gentile Bellini’nin resimleri daha çok Venedik manzaraları ve tarihiyle, bölgesel konularla ve portrelerle sınırlıdır. Zamanında San Giovanni Kilisesi için yapılıp bugün Torino’daki Sabauada Galerisi’nde bulunan ve Bakire Meryem’in yaşamını konu alan resimler, onun bilinen ilk yapıtlarındandır.

Madonna and Child Enthroned - National Gallery, (ende 15. yy.)

Yaptığı portreler de sanatında önemli bir yer tutar. 1469 yılında yaptığı IIl. Ferdinand ve bugün kayıp olan 1472 tarihli Kardinal Bessanon portreleri bu alandaki ünlü yapıtları arasındadır. Doge Francesco Foscarı’nin ve Andre Vendramin’ın portreleri, konunun hep profilden yansıtıldığı erken dönem yapıtlarıdır. Lorenzo Giustiniani ve Fatih Sultan Mehmed portreleri ise Gentile Bellini ’nin portreciliğinin doruk noktasını oluşturur.

Sultan Mehmed II, (1480) National Gallery - London

Gentile Bellini, Eylül 1479 da İstanbul’a geldi, 25 Kasım 1480 tarihinde bitirdiği en ünlü resimlerinden biri olan Fatih’in Portresi’ni yaptı. Bugün Fatih Sultan Mehmed'in Bellini tarafından yapılmış bu tablosu Londra'daki Victoria and Albert Müzesi'ne aittir. Bu tablo National Gallery koleksiyonundadır.

Fatih Sultan Mehmet ve oğlu Cem Sultan (1481)

Bu tablo 25 Haziran 2020 tarihinde Londra’daki Christie’s müzayede evinde 770 bin sterline (6.5 milyon TL) satıldı. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu sosyal medya hesabından tabloyu kendilerinin aldığını açıkladı. Vergi ve komisyonlarla beraber İBB’nin tabloya 982 bin Sterlin yani yaklaşık 8 milyon 366 bin Türk Lirası ödediği belirtildi.

Einer Venezianischen Gesandtschaft in Einer Orientalischen Stadt

Gentile Bellini, tahminlere göre daha sonra Mısır’a ve başka Orta Doğu ülkelerine de gitti.